Atık Yönetimi Yönetmeliği

Resmi Gazete Tarihi :
Resmi Gazete Sayısı :
BİRİNCİ BÖLÜM TANIMLAR AMAÇ
Kapsam
Madde 2– (1) Bu Yönetmelik; a) Ek- 4 atık listesinde verilan atıkları, b) Genişletilmiş üretici sorumluluğu çerçevesinde yönetimi sağlanan elektrikli ve elektronik eşya, ambalaj, araç, pil ve akümülatör ürünlerini, kapsar. (2) Bu Yönetmelik hükümleri; a) Atmosfere salınan gaz emisyonları, b) Radyoaktif atıkları, c) Atıksuları, ç) Kullanılamaz durumdaki patlayıcıları ve atıklarını, d) Kontamine olmamış hafriyat toprağını, e) Kazılmamış kirlenmiş (yerinde) toprak, f) Hayvan kadavralarını, tarımsal amaçlı kullanılan hayvansal dışkıyı, g) Biyogaz ya da kompost gibi geri kazanım tesisleri ila beraber yakma, yakma veya düzenli depolama tesislerine gönderilan hayvansal atıklar hariç diğer hayvansal yan ürünleri, ğ) Tarım ormancılık faaliyetlerinde veya doğaya zarar vermeyen ve insan sağlığını tehdit etmeyen prosesler ya da metotlar aracılığıyla biyokütleden enerji üretimindEkullanılan diğer doğal ve zararsız tarımsal veya ormancılık madde ve malzemelerini, h) Türkiye’nin deniz yetki alanlarında bulunan gemilarin ürettiği atıklar ila yük artıklarının, limanlarda kurulu bulunan atık kabul tesislerine ve/veya atık alma gemilarine verilmesini, kapsamaz. (3) (Değişik:RG- 23/3/2017- 30016) Madenlerin aranması, çıkarılması, işleme tabi tutulması veya depolanması sonucu oluşan atıklar ila inşaat ve yıkıntı atıklarının tanımlanmasında Ek- 4 atık listesi, tehlikelilik özelliklerinin belirlenmesinde Ek- 3/A’da verilan tehlikelilik özellikleri ve Ek- 3/B’de verilan sınır değerler ila bu atıkların yönetiminde Ek- 2/A ve Ek- 2/B’de belirtilan atık işleme yöntemleri kullanılır; ancak bu Yönetmeliğin diğer hükümleri uygulanmaz. (4) (Ek:RG- 23/3/2017- 30016) Kontamine olmamış hafriyat toprağı bu maddenin ikinci fıkrası uyarınca Yönetmeliğin kapsamı dışındadır. Ancak, hafriyat toprağının çevre ve insan sağlığına zarar vermeyecek şekilde yönetimi 18/3/2004 tarihli ve 25406 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Hafriyat Toprağı, İnşaat ve Yıkıntı Atıklarının Kontrolü Yönetmeliğine göre gerçekleştirilir.
Dayanak
Tanımlar
Madde 4– (1) Bu Yönetmelikte geçen; a) Ambalaj: Hammaddeden işlenmiş ürünEkadar, bir ürünün üreticiden kullanıcıya veya tüketiciye ulaştırılması aşamasında, taşınması, korunması, saklanması ve satışa sunulması için kullanılan herhangi bir malzemeden yapılmış geri dönüşümü mümkün olmayan ürünler de dâhil tüm ürünleri, b) Akümülatör: Endüstride ve araçlarda otomatik marş, aydınlatma veya ateşleme gücü için kullanılan, şarj edilabilir sekonder hücrelerde kurşunla sülfürik asit arasındaki kimyasal reaksiyon sonucu kimyasal enerjinin doğrudan dönüşümü ila üretilan elektrik enerjisi kaynağını, c) Ara depolama tesisi: Atıkların ön işlem, geri kazanım veya bertaraf tesislerine ulaştırılmadan önce, atık miktarı yeterli kapasiteye ulaşıncaya kadar güvenli bir şekilde depolandığı tesisi, ç) Araç: 28/6/2009 tarihli ve 27272 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Motorlu Araçlar ve Römorkları Tip Onayı Yönetmeliği (2007/46/AT) kapsamında yer alan, sürücü dışında en fazla 8 kişilik oturma yeri olan, yolcu taşımaya yönelik motorlu araçları (M1), azami ağırlığı 3500 kilogramı aşmayan motorlu yük taşıma araçlarını (N1) ve 23/12/2004 tarihli ve 25679 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan İki veya Üç Tekerlekli Motorlu Araçların Tip Onayı Yönetmeliği (2002/24/AT) kapsamında yer alan, motosiklet ve motorlu bisiklet haricindeki üç tekerlekli araçları, d) Atık: Üreticisi veya fiilan elinde bulunduran gerçek veya tüzel kişi tarafından çevreye atılan veya bırakılan ya da atılması zorunlu olan herhangi bir madde veya materyali, e) Atık getirme merkezi: Kaynağında ayrı toplanan atıkların geri kazanıma ve/veya bertarafa gönderilmesi amacıyla bırakıldığı merkezleri, f) Atık işleme: Atıkların ön işlemler ve ara depolama dâhil olmak üzere ek- 2/A ve ek- 2/B’deki geri kazanım ya da bertaraf işlemlerini, g) Atık işleme tesisi: Ön işlem ve ara depolama tesisleri dâhil aktarma istasyonları hariç olmak üzere, atıkları ek- 2/A ve ek- 2/B’deki faaliyetlerle geri kazanan ve/veya bertaraf eden tesisi, ğ) Atık listesi: Ek- 4’te verilan listeyi, h) Atık sahibi: Atık üreticisi ya da atığı zilyetliğinde veya mülkiyetinde bulunduran gerçek ve/veya tüzel kişiyi, ı) Atıkların sınırlar ötesi hareketi: Atıkların ithalat veya ihracatı ila bir devletten başka bir devlete, transit geçiş dâhil olmak üzere sevk edilmesini, i) Ayrı toplama: Atıkların türlerine ve özelliklerine göre ayrı biriktirilmesini, j) Atık üreticisi: Faaliyetleri sonucu atık oluşumuna neden olan kişi, kurum, kuruluş ve işletme ve/veya atığın bilaşiminde veya yapısında bir değişikliğe neden olacak ön işlem, karıştırma veya diğer işlemleri yapan herhangi bir gerçek ve/veya tüzel kişiyi, k) Atık yönetimi: Atığın oluşumunun önlenmesi, kaynağında azaltılması, yeniden kullanılması, özelliğine ve türüne göre ayrılması, biriktirilmesi, toplanması, geçici depolanması, taşınması, ara depolanması, geri dönüşümü, enerji geri kazanımı dâhil geri kazanılması, bertarafı, bertaraf işlemleri sonrası izlenmesi, kontrolü ve denetimi faaliyetlerini, l) Atık yönetim planı: Çevreyle uyumlu bir şekilde atık yönetimini sağlamak üzere hazırlanan kısa ve uzun vadeli program ve politikaları içeren planı, m) Bakanlık: Çevre ve Şehircilik Bakanlığını, n) Bakiye atık: İşlenmek üzere atık işleme tesisinEkabul edilan atıklardan işlenemeyen veya işlenme sonucunda geriyEkalan atıkları, o) Belediye atıkları:Yönetmeliğin ek- 4’ünün 20 kodlu bölümünde tanımlanan ve yönetiminden belediyenin sorumlu olduğu, evlerden kaynaklanan ya da içerik veya yapısal olarak benzer olan ticari, endüstriyel vEkurumsal atıkları, ö) Bertaraf: İkincil amacı enerji geri kazanımı olsa dahi geri kazanım olarak kabul edilmeyen ve ek- 2/A’da yer alan işlemlerden herhangi birini, p) Biyo- bozunur atık: Park, bahçe ve evler ila lokantalar, satış noktaları, gıda üretim ve benzeri tesislerden kaynaklanan oksijenli veya oksijensiz ortamda bozunmaya uğrayabilan atıkları, r) Biyo- kurutma: Biyo- bozunur atıkların aerobik çürüme esnasında açığa çıkan ısı ilEkurutulmasını, s) Biyo- metanizasyon: Organik maddelerin anaerobik mikroorganizmalarla ayrışması sırasında meydana gelen çok adımlı biyokimyasal reaksiyonlardan oluşan biyolojik süreci, ş) Çevre izin ve lisans belgesi: 10/9/2014 tarihli ve 29115 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Çevre İzin ve Lisans Yönetmeliğinde düzenlenen belgeyi, t) Çevre lisansı: Çevre İzin ve Lisans Yönetmeliğinde düzenlenen geçici faaliyet belgesi/çevre izin ve lisansı belgesini kapsayan lisansı, u) Elektrikli ve elektronik eşya (EEE): 22/5/2012 tarihli ve 28300 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Atık Elektrikli ve Elektronik Eşyaların Kontrolü Yönetmeliğinin ek- 1/A’sında yer alan kategorilare dâhil olan ve alternatif akımla 1000 Volt’u, doğru akımla da 1500 Volt’u geçmeyecek şekildeki kullanımlar maksadıyla tasarlanmış olan, uygun bir biçimde çalışması için elektrik akımına veya elektromanyetik alana bağımlı olan eşyaları ve bu akım ve alanların üretimi, transferi ve ölçümüne yarayan eşyaları, ü) (Değişik:RG- 23/3/2017- 30016) Geçici depolama: Atıkların, atık üreticisi tarafından işleme tesislerine ulaştırılmadan önce güvenli bir şekilde bekletilmesini, v) Geçici faaliyet belgesi: Çevre İzin ve Lisans Yönetmeliğinde düzenlenen belgeyi, y) Genişletilmiş üretici sorumluluğu: Ürünlerin piyasada serbest dolaşımından ödün vermeden kaynakların etkin kullanımı amacıyla onarım, yeniden kullanım, parçalama ve geri dönüştürme işlemleri de dâhil olmak üzere hayat süreleri boyunca verimli kullanılmasını dikkate alan ve bu kullanımı kolaylaştıran tasarımı, üretimi ve satışı desteklemedEkullanılacak yöntemlerden birinin kullanıldığı sorumluluğu, z) Geri dönüşüm: Enerji geri kazanımı ve yakıt olarak kullanımı ya da dolgu yapmak üzere atıkların tekrar işlenmesi hariç olmak üzere, organik maddelerin tekrar işlenmesi dâhil atıkların işlenerek asıl kullanım amacı ya da diğer amaçlar doğrultusunda ürünlere, malzemelere ya da maddelere dönüştürüldüğü herhangi bir geri kazanım işlemini, aa) Geri kazanım: Piyasada ya da bir tesistEkullanılan maddelerin yerine ikame edilmek üzere atıkların faydalı bir amaç için kullanıma hazır hale getirilmesinde yer alan ve ek- 2/B’de listelenen işlemleri, bb) Hafriyat toprağı: İnşaat veya arazi düzenlenmesi öncesinde faaliyetEkonu arazinin hazırlanması aşamasında yapılan kazı ve benzeri faaliyetler sonucunda oluşan kaya ve toprak malzemeyi, cc) İkili toplama sistemi: Biyo- bozunur atıklar ila geri kazanılabilir atıkların evlerde iki farklı torbada biriktirilmesi ve ayrı olarak toplanmasını, çç) İl müdürlüğü: Çevre ve Şehircilik İl Müdürlüğünü, dd) (Değişik:RG- 23/3/2017- 30016) İnşaat ve yıkıntı atıkları: Her türlü alt ve üst yapının; tamiratı, tadilatı, yenilanmesi, yıktırılması veya herhangi bir afet sebebiyle yıkılması sonucu ortaya çıkan atıkları, ee) Kirleten öder ilkesi: Kirlenme ve bozulmanın önlenmesi, sınırlandırılması, giderilmesi ve çevrenin iyilaştirilmesi için yapılan harcamaların kirleten veya bozulmaya neden olanlar tarafından karşılanmasını, ff) Kompost: Organik esaslı atıkların oksijenli veya oksijensiz ortamda ayrıştırılması suretiyle üretilan ürünü, gg) Ön işlem: Ayırma işlemi dâhil olmak üzere atıkların hacmini veya tehlikelilik özelliklerini azaltmak, yönetimini kolaylaştırmak veya geri kazanımını artırmak amacıyla atığa uygulanan fiziksel, ısıl, kimyasal veya biyolojik işlemlerden bir veya birkaçını, ğğ) Önleme: Ürünlerin yeniden kullanılması veya kullanım ömürlerinin uzatılması ila atık miktarının azaltılması, ürün üretiminde zararlı maddelerin azaltımı ve üretilan atığın çevre ve insan sağlığı üzerindeki olumsuz etkilarinin en aza indirilmesine ilişkin herhangi bir madde ya da malzeme atık haline gelmeden önce alınacak tedbirleri, hh) Poliklorlubifenil (PCB): Poliklorluterfenil (PCT), Monometil- tetra- kloro- difenil metanı, monometil- dikloro- difenil metanı veya monometil- dibromo- difenilmetanı, ve 50 ppm’den daha fazla miktarda; poliklorlubifenil (PCB), poliklorluterfenil (PCT), monometil- tetra- kloro- difenil metanı, monometil- dikloro- difenil metanı veya monometil- dibromo- difenil metanı içeren karışımını, ıı) Pil: HücrelerdEkimyasal reaksiyon sonucu oluşan kimyasal enerjinin doğrudan dönüşümü ila üretilan elektrik enerjisi kaynağını, ii) Piyasa gözetimi ve denetimi: Bakanlık tarafından, bu Yönetmelik kapsamında yer alan ürünlerin piyasaya arzı veya dağıtımı aşamasında veya ürün piyasada iken ilgili teknik ve hukuki düzenlemeye uygun olarak üretilip üretilmediğinin, güvenli olup olmadığının denetlenmesi veya denetlettirilmesini, jj) Tehlikeli atık: Ek- 3/A’da yer alan tehlikeli özelliklerden birini ya da birden fazlasını taşıyan, ek- 4’te altı haneli atık kodunun yanında yıldız (*) işareti bulunan atıkları, kk) Tehlikesiz atık: Ek- 4 atık listesinde yıldız (*) işareti bulunmayan atıkları, ll) Toplama: Atıkların ayrı toplandığı yerlerden taşınması amacıyla alınmasını, mm) Toplama- ayırma tesisi: Atıkların toplandığı ve cinslerine göre sınıflandırılarak ayrıldığı atık işleme tesisini, nn) Ulusal atık taşıma formu (UATF):Atığın bulunduğu yerden atık işleme tesisinEkadar taşıma işlemlerindEkullanılan, kayıt ve beyanları içeren formu, oo) Üretici: 6/3/2011 tarihli ve 27866 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Mesafeli Sözleşmelere Dair Yönetmelik kapsamındaki mesafeli sözleşmeler ila yapılan satışlar da dâhil olmak üzere, satış yöntemine bağlı olmaksızın; 1) Kendi markasıyla ürün üreten ve satan, 2) Kendi markasıyla başka tedarikçilar tarafından üretilan ürünleri satan, 3) Ticari amaçlarla ürün ithal eden gerçek ve/veya tüzel kişilari, öö) Yeniden kullanım: Ürünlerin ya da atık olmayan bilaşenlerin tasarlandığı şekilde aynı amaçla kullanıldığı herhangi bir işlemi, pp) Yeniden kullanıma hazırlama:Atık olan ürün veya ürün bilaşenlerinin başka ön işleme tabi olmasına gerek kalmadan temizleme, onarım ya da kontrol işlemleri ila tasarlandığı şekle getirilmesini, rr) Yetkilandirilmiş kuruluş: Üretici, ithalatçı ve piyasaya sürenlerin sorumluluğu kapsamında yükümlülük getirilan üreticilar, ithalatçılar ve piyasaya sürenler, ürünlerinin faydalı kullanım ömrü sonucunda oluşan atıklarının toplanması, taşınması, geri kazanımı, geri dönüşümü ve bertaraf edilmelerine dair yükümlülüklerinin yerine getirilmesi ve bunlara yönelik gerekli harcamalarının karşılanması, eğitim faaliyetlerinin gerçekleştirilmesi amacıyla Bakanlığın koordinasyonunda bir araya gelerek oluşturdukları tüzel kişiliği haiz birlikleri, ss) (Ek:RG- 23/3/2017- 30016) Atık taşıma aracı: Atıkların taşınması amacıyla kullanılan, teknik kriterleri Bakanlıkça belirlenen aracı, şş) (Ek:RG- 23/3/2017- 30016) Ön bildirim (notifikasyon): Atıkların sınırlar ötesi hareketinde, Ek- 5’te yer alan bilgi, beyan ve formlar kullanılarak yapılan başvuruyu, tt) (Ek:RG- 23/3/2017- 30016) Yetkili otorite: Basel sözleşmesi kapsamında atıkların ithalat ve ihracatı ila ilgili olarak işlemleri yürüten ilgili ülkenin yetkili kurumunu, uu) (Ek:RG- 23/3/2017- 30016) Çevre Bilgi Sistemi: Çevre yönetimiyle ilgili olarak yapılan beyan ve bildirimlerin toplandığı ve değerlendirildiği Bakanlıkça oluşturulmuş olan çevrimiçi sistemi, ifade eder.
İKİNCİ BÖLÜM Genel İlkeler Görev Yetki ve Yükümlülükler Genel ilkeler
Madde 5– (1) Atık yönetimine ilişkin genel ilkeler şunlardır: a) Atık üretiminin ve atığın tehlikelilik özelliğinin; 1) Doğal kaynakların olabildiğince az kullanıldığı temiz teknolojilarin geliştirilmesi vEkullanılması, 2) Üretim, kullanım, geri kazanım veya bertaraf aşamalarında çevre ve insan sağlığına en az zarar verecek şekilde ürünlerin tasarlanması, pazarlanması, 3) Daha dayanıklı, yeniden kullanılabilir ve geri dönüştürülebilir ürünlere odaklanan teknolojilar ila atık üretimine ve atık içerisinde bulunan zararlı maddelere yönelik, ürün çevresel tasarım yaklaşımının oluşturulması, suretiyle önlenmesi ve azaltılması esastır. b) Atık üretiminin kaçınılmaz olduğu durumlarda atıkların; yeniden kullanımı, geri dönüşümü ve ikincil hammadde elde etme amaçlı diğer işlemler ila geri kazanılması, enerji kaynağı olarak kullanılması veya bertaraf edilmesi esastır. Atıkların alternatif hammadde ve ek yakıt olarak kullanılmasına ilişkin esaslar Bakanlıkça belirlenir. c) Doğal kaynak ve enerji kullanımının azaltılmasına yönelik olarak geri kazanılmış ürünlerin kullanımının özendirilmesi esastır. ç) Atıkların kaynağında ayrı toplanması, geçici depolanması, taşınması ve işlenmesi sırasında su, hava, toprak, bitki, hayvan ve insanlar için risk yaratmayacak, gürültü, titreşim vEkoku yoluyla rahatsızlığa neden olmayacak, doğal çevrenin olumsuz etkilanmesini önleyecek ve böylece çevre ve insan sağlığına zarar vermeyecek yöntem ve işlemlerin kullanılması esastır. d) Bakanlık, atık işleme tesislerine yönelik temiz üretim teknolojilarinin kullanımını sağlayacak mekanizmaları oluşturur. e) Farklı türdeki atıkların kaynağında/üretildikleri yerde diğer atıklarla karıştırılmaksızın, sınıflandırılarak ayrı toplanması esastır. f) Atıkların, Bakanlıkça belirlenen esaslar dışında farklı bir yöntemle toplanması ve ayrılması yasaktır. g) Mevzuatta lisans alma zorunluluğu getirilan atık türlerini taşıyacak araçlar için taşıma lisansı alınması zorunludur. Lisans şartı aranmaksızın taşınan atıkların, ömrünü tamamlamış araçlar hariç görünüş, koku, toz, sızdırma ve benzeri faktörler yönünden çevreyi kirletmeyecek şekildEkapalı araçlarda taşınması zorunludur. Atıkların taşınmasına ilişkin esaslar Bakanlıkça belirlenir. ğ) Serbest bölgelerdEkurulu bulunanlar da dâhil olmak üzere, ek- 2/A’da ve ek- 2/B’de belirtilan faaliyetleri yapan gerçek ve/veya tüzel kişilar Çevre İzin ve Lisans Yönetmeliği doğrultusunda Bakanlık/il müdürlüğünden geçici faaliyet belgesi/çevre izin ve lisansı belgesi almakla, tehlikesiz atık toplama- ayırma tesisi için ise il müdürlüğünden izin almakla yükümlüdürler. h) (Değişik:RG- 23/3/2017- 30016) Atıklar, bu maddenin birinci fıkrasının (ç) bendinde belirtilan şartlara uyulmak kaydıyla üretildikleri yerde geri kazanılabilir. Bakanlık, kendi atıklarını, üretildiği yerde, kendi tesisinde enerji geri kazanımı hariç geri kazanan tesisleri çevre lisansı uygulamasından muaf tutmaya yetkilidir. Çevre lisansı uygulamasından Bakanlıkça muaf tutulan tesislerin atık yönetim planında miktar ve türe ilişkin bilgilari vermesi, Çevre Bilgi Sistemi üzerinden gerekli bildirimleri yapması ve atık yönetimi ila ilgili mevzuat hükümlerine uyması gerekmektedir. Çevre lisansı muafiyetine ilişkin Bakanlığa başvuru yapılır ve Bakanlıkça atık ve tesis bazında değerlendirme yapılır. ı) (Değişik:RG- 23/3/2017- 30016)Atıkların toplanması, taşınması, geri kazanılması ve/veya bertaraf edilmesi işlemleri, Bakanlık ve/veya il müdürlüğünden gerekli izin ve/veya çevre lisansı almış tesisler, üretici/yetkilandirilmiş kuruluşlar, atık taşımaya yetkili/lisanslı taşıyıcılar tarafından izinleri/lisansları kapsamında gerçekleştirilir. Atıkların bu firmalar/tesisler dışında üçüncü kişilar tarafından toplama, taşıma, geri kazanım ve/veya bertaraf faaliyetlerinin gerçekleştirilmesi, diğer maddelerle ve yakıtlara karıştırılarak yakılması yasaktır. i) Atıkların üretildikleri/bulundukları yere en yakın ve en uygun tesise en hızlı şekilde ulaştırılarak, uygun yöntem ve teknolojilar kullanılarak işlenmesi esastır. j) Atıkların yakılarak bertaraf edilmesinde 6/10/2010 tarihli ve 27721 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Atıkların Yakılmasına İlişkin Yönetmelik hükümleri uygulanır. k) Atıkların düzenli depolama yöntemi ila bertaraf edilmesinde, 26/3/2010 tarihli ve 27533 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren Atıkların Düzenli Depolanmasına Dair Yönetmelik hükümleri uygulanır. l) (Değişik:RG- 23/3/2017- 30016) Atık işleme tesislerinde yapılan faaliyetler hariç, atıklar fiziksel, kimyasal ve biyolojik ön işlemler haricinde kesinlikle doğrudan başka bir madde veya atıkla karıştırılamaz ve/veya seyreltilamez. m) (Değişik:RG- 23/3/2017- 30016) Atıkların geçici depolanması 13 üncü madde hükümlerine göre gerçekleştirilir. n) Atıkların üretiminden ve yönetiminden sorumlu kişi, kurum vEkuruluşlar, atık yönetiminin her aşamasında atıkların çevre ve insan sağlığına zarar vermesini önleyecek tedbirleri almakla yükümlüdür. o) Bu Yönetmelik veya diğer hukuki düzenlemeler ila atık yönetim planını hazırlama yükümlülüğü verilan gerçek ve/veya tüzel kişi, atık yönetim planını hazırlayarak sunmak ve onaylatmak/uygun görüş almakla yükümlüdür. ö) Atıkların toprağa, denizlere, göllere, akarsulara ve benzeri alıcı ortamlara dökülmesi, doğrudan dolgu yapılması ve depolanması suretiyle çevrenin kirletilmesi yasaktır. p) Belediye atıklarının yönetimi, iklim, nüfus, atık miktarı, coğrafi koşullar, optimum taşıma mesafesi göz önünde bulundurularak en geniş bölgenin faydalanabilaceği şekilde bölgesel düzeyde sağlanır. r) Belediye atıklarının hacminin azaltılması, kısmen enerji veya maddesel geri kazanımının sağlanması ve nihai bertarafı amacıyla çevre ila uyumlu fiziksel, kimyasal, biyolojik veya termal teknolojilarin kullanılması esastır. s) Biyo- bozunur atıklar, geri kazanılabilir atıklarla karıştırılmadan ikili toplama sistemiylEkaynağında ayrı toplanır ve ikili toplama sistemi kurulur. ş) Belediye atıklarının, toplanması, taşınması ve bertaraf yükümlülüğü ila yönetimi, ilgili mevzuatta tanımlanan kurum vEkuruluşlarca sağlanır veya sağlattırılır. t) Belediyelerin, kuracakları ve/veya kurdurtacakları atık işleme tesislerine ait teknoloji ve projelerin uygulanmasına ilişkin Bakanlıktan uygun görüş alması zorunludur. u) (Değişik:RG- 23/3/2017- 30016) Belediye atıklarının taşınmasının ekonomik olmasının sağlanması amacıyla taşıma hattında trafik yüküne neden olmayacak şekilde çevresel önlemler alınarak uygun yerlerde aktarma istasyonları kurulabilir. Bu istasyonlarda toplanan atıkların atık işleme tesislerine taşınması sağlanır. Aktarma istasyonlarının sızıntı suyu, koku, toz, gürültü ve görünüş yönünden çevreyi kirletmemesi için boşaltma işleminin yapıldığı yerlerin, araç giriş çıkışı hariç diğer tarafları kapalı olarak inşa edilmesi zorunludur. ü) Tehlikeli atıkların neden olduğu çevresel kirlenme ve bozulmadan kaynaklanan zararlardan dolayı tehlikeli atığın toplanması, taşınması, geçici ve ara depolanması, geri kazanımı, yeniden kullanılması ve bertarafı faaliyetlerinde bulunanlar müteselsilan sorumludurlar. Sorumluların bu faaliyetler sonucu meydana gelen zararlardan dolayı genel hükümlere göre de tazminat sorumluluğu saklıdır. Atıkların yönetiminden sorumlu kişilarin çevresel zararı durdurmak, gidermek ve azaltmak için gerekli önlemleri almaması veya bu önlemlerin yetkili makamlarca doğrudan alınması nedeniylEkamu kurum vEkuruluşlarınca yapılan ve/veya yapılması gereken harcamalar, 21/7/1953 tarihli ve 6183 sayılı Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanun hükümlerine göre atıkların yönetiminden sorumlu olanlardan tahsil edilir. (2) Atıklar doğrudan kanalizasyon sistemine boşaltılmaz, doğrudan havaya verilmez, düşük sıcaklıklarda yakılmaz, diğer atıklar ilEkarıştırılmaz. (3) Bu Yönetmelik kapsamında yer alan ürünlerin çevre ve insan sağlığına zarar vermeyecek şekilde piyasaya arz edilmesi esastır. Tüketicilarin tehlikeli ürünlerden korunması ve ticari işletmelerin mevzuata uygun ve güvenli ürünlerin piyasaya arz edilmesi ila ilgili yasal yükümlülüklerini yerine getirmesini sağlamak amacıyla ilgili teknik ve hukuki düzenlemeler çerçevesinde piyasa gözetimi ve denetimi yapılabilir. Piyasa gözetimi ve denetimi yapılacak ürünlere ilişkin usul ve esaslar Bakanlıkça düzenlenir. (4) Bu Yönetmeliğin ek- 4 atık listesinde tanımlanan atıkların yönetimi ila gemi geri dönüşümüne ilişkin esaslar Bakanlıkça belirlenir. (5) Atıklar, bir ara depolama tesisinden bir başka ara depolama tesisine gönderilamez. Bu tesisEkabul edilan atıklar süresi içerisinde ön işlem, geri kazanım ve/veya bertaraf tesislerine gönderilir. (6) Ara depolama ila toplama- ayırma tesisleri hariç olmak üzere çevre lisansı bulunan ön işlem, geri kazanım ve/veya bertaraf tesisleri kabul ettikleri atıkları işlem yapmaksızın başka bir tesise Bakanlık onayı olmadan gönderemez. (7) Atık yönetiminden sorumlu olan taraflar, üretimden bertarafa kadar olan süreçte ürünlerin ve atıkların çevreye olan olumsuz etkilarinin azaltılması ve güvenli bir şekilde yönetilmesi amacıyla ilgili personeline eğitim vermek/verdirtmekle, kamuoyunda farkındalık yaratmakla, atık yönetimine ilişkin duyarlılığı geliştirmek üzere sosyal sorumluluk projeleri ve çevre eğitim projeleri yapmakla/katkı sağlamakla, yazılı ve görsel basında spot yayınlar yapmakla veya bu amaçla yapılan çalışmalara katkı sağlamakla yükümlüdürler. (8) Kamu kurum vEkuruluşlarının faaliyetleri ve bakım işlemlerinden kaynaklanan atıkların izin/çevre lisansı almış olan tesislere gönderilmesi zorunludur.
Bakanlık görev ve yetkilari
Madde 6– (1) Bakanlık; a) Atıkların çevreyle uyumlu bir şekilde yönetimini sağlayan program ve politikaları saptamak, kılavuzlar hazırlamak, eğitim düzenlemek/düzenlettirmekle, bu Yönetmeliğin uygulanmasına yönelik işbirliği, koordinasyonu sağlamak ve gerekli idari tedbirleri almakla, b) Atıkların oluşumundan bertarafına kadar yönetimlerini kapsayan tüm faaliyetlerin izlemesini, kontrolünü ve denetimlerini yapmakla ve genişletilmiş üretici sorumluluğu kapsamındaki ürünlerin çevresel açıdan yurt içi piyasaya sürülmesine yönelik kriterleri belirlemekle, c) Atıkların çevreyle uyumlu bir şekilde yönetimine ilişkin teknoloji ve yönetim sistemlerinin kurulmasında ulusal ve uluslararası koordinasyonu sağlamakla, ç) Atık işleme tesislerine çevre lisansı vermekle, d) Genişletilmiş üretici sorumluluğu ila atık yönetimi konusunda çevrimiçi bildirim ve beyan programları hazırlamak/hazırlatmak ve programların kullanım esaslarını belirlemekle, e) Atıkların sınırlar ötesi hareketi ve bertarafına ilişkin uluslararası çalışmaları yürütmek, ilgili bildirim ve taşımacılık belgelerini değerlendirmek, atık ihracatına ilişkin faaliyetleri onaylamak, uluslararası bilgi değişimini sağlamak, kaza durumunda ilgili ülkeleri haberdar etmekle, f) Ulusal, bölgesel ve/veya yerel atık yönetim planı hazırlamak veya hazırlatmak ve halkın bilgilanmesini sağlamakla, g) Atık yönetim planı hazırlanmasına, uygulanmasına ve izlenmesine ilişkin usul ve esasları belirlemekle, ğ) Sunulan atık yönetim planlarını değerlendirerek, uygulanmasını sağlamak/sağlattırmakla, h) Kurum vEkuruluşların yetkilandirilme esaslarını belirlemekle, yetkilandirmekle, yetkilandirilan kuruluşları denetlemekle, bu Yönetmeliğe ve yetkilandirme esaslarına aykırılık halinde gerekli yaptırımın uygulanmasını sağlamakla ve yetkiyi iptal etmekle, ı) Çevre lisansı muafiyetine tabi tesisleri kayıt altına almakla, i) UATF’lerin kullanımına ve atıkların taşınmasına ilişkin usul ve esasları belirlemekle, j) İkili toplama sistemi ve atık getirme merkezi ila ilgili usul ve esasları belirlemekle, k) Yan ürün olarak değerlendirilabilacek, bu Yönetmeliğin 19 uncu maddesinin birinci fıkrasında tanımlanan özelliklere haiz atıklar için yapılan başvuruları değerlendirmekle, l) Atık yönetimi faaliyetlerini denetlemekle, yükümlüdür. (2) Bakanlık, gerekli gördüğü durumlarda birinci fıkrada belirtilan yetkilarini il müdürlüklerine devredebilir.
İl müdürlüklerinin görev ve yetkilari
Madde 7– (1) İl müdürlükleri; a) Bu Yönetmeliğin uygulanmasına yönelik işbirliği vEkoordinasyonu sağlamak, denetim yapmakla, b) Atık yönetimi kapsamındaki faaliyetlere ilişkin Mahalli Çevre Kurulunda alınan kararları Bakanlığa bildirmekle, c) İl sınırları içinde faaliyette bulunan üreticilari/atık üreticilarini tespit ederek, çevrimiçi bildirim ve beyan uygulamalarına kayıt ve beyanlarını sağlatmak ve periyodik olarak denetlemekle, ç) Atık yönetimi konusunda çevrimiçi uygulamalara ilişkin iş ve işlemleri yürütmekle, d) Atıkların oluşumundan bertarafına kadar yönetimlerini kapsayan tüm faaliyetlerin kontrolünü ve denetimlerini yapmakla, uygunsuzluk halinde gerekli yasal işlemleri yapmak ve Bakanlığa bilgi vermekle, e) Geçici depolama alanlarına izin vermek ve denetlemekle, f) Tehlikesiz atık toplama- ayırma tesislerine izin vermek ve denetlemekle, g) Çevre İzin ve Lisans Yönetmeliğinde sorumlu olduğu atık işleme tesislerine çevre lisansı vermek ve denetlemekle, ğ) İl sınırları içerisindeki atık işleme tesislerinin izin/çevre lisansı koşullarına uygun çalışmadığının tespiti halinde gerekli yasal işlemleri yapmak ve Bakanlığa bilgi vermekle, h) Atık taşınması ila ilgili faaliyet gösteren firmalara ve araçlara taşıma lisansı vermekle, bu lisansa esas faaliyetlerini kontrol etmekle, iptal etmekle veya yenilamekle, UATF ila ilgili prosedüre uymakla, ı) Atıkların taşınması sırasında meydana gelebilacek kazalarda her türlü acil önlemi aldırmakla, gerekli koordinasyonu sağlamak vEkaza raporlarını yıllık olarak değerlendirerek takip eden yılın Mart ayı sonuna kadar Bakanlığa bildirmekle, i) Atıkların Yakılmasına İlişkin Yönetmelik ve Atıkların Düzenli Depolanmasına Dair Yönetmelik hükümleri kapsamında değerlendirilan tesislerin imar planına işlenmesini sağlamakla, j) Sunulan atık yönetim planlarını değerlendirerek onaylamakla ve uygulanmasını sağlamak/sağlattırmakla, k) Atık üreticilarinin Bakanlığın çevrimiçi uygulamalarını kullanarak göndermekle yükümlü olduğu bir önceki yılın bilgilarini içeren atık beyan formunu çevrimiçi uygulama üzerinden değerlendirmek ve gerekli düzeltmelerin yapılmasını sağlamakla, l) Bu Yönetmelikle sorumluluk verilan taraflar için eğitim faaliyetleri düzenlemekle, m) Serbest bölgelerden her atık çıkışına dair değerlendirme yaparak onay vermekle, yükümlüdür.
Belediyelerin görev ve sorumlulukları
Madde 8– (1) Büyükşehir belediyeleri, büyükşehir ilçe belediyeleri, il, ilçe ve belde belediyeleri; a) Sorumlulukları çerçevesinde atık işleme tesislerini kurmak/kurdurmakla, işletmek/işlettirmekle, ilgili tesislere çevre lisansı almak/aldırmakla, b) Atıkların yönetimi kapsamında, bu Yönetmelikle sorumluluk verilan taraflarla birlikte bilinçlendirme ve eğitim faaliyetleri yapmak veya katkıda bulunmakla, c) Atık yönetimi ila görevli personelin periyodik olarak eğitimini sağlamakla, sağlık kontrolünden geçirmekle, mesleki risklerin önlenmesi, eğitim ve bilgi verilmesi dâhil her türlü tedbirin alınması ve organizasyonunun yapılması ila gerekli araç ve gereçlerin sağlanması, sağlık ve güvenlik tedbirlerinin değişen şartlara uygun hale getirilmesi ve mevcut durumun iyilaştirilmesi için çalışmalar yapmakla ve diğer koruyucu, önleyici tedbirleri almakla, ç) Yönetiminden sorumlu olduğu atıkların taşımasında kullandıkları araçların kaydını tutmakla, araç takip sistemi kurmakla ve talep edilmesi halindEkayıtları Bakanlığa ve il müdürlüğüne sunmakla, yükümlüdürler. (2) Büyükşehir belediyeleri; a) Bu maddenin birinci fıkrasında belirtilan hükümlere uymakla, b) Yönetiminden sorumlu olduğu atıkların oluşumunun önlenmesi ve atık azaltımını da içeren atık yönetim planlarının ilçe belediyeleri ila hazırlanmasını koordine etmek, Bakanlığa sunmak ve bu plan doğrultusunda çalışmaların yürütülmesini sağlamak, gerekli önlemleri almakla, c) İlçe belediyeleri tarafından bu Yönetmelik kapsamında yürütülen çalışmalarda koordinasyonu sağlamak ve desteklemekle, ç) Atıkların Yakılmasına İlişkin Yönetmelik ve Atıkların Düzenli Depolanmasına Dair Yönetmelik hükümleri kapsamında değerlendirilan tesisleri imar planına işlemekle, d) Yönetiminden sorumlu olduğu atıkların yetkili olmayan kişilar tarafından aktarma istasyonundan taşınmasını ve işlenmesini önlemek amacıyla gerekli tedbirleri almakla, e) (Ek:RG- 23/3/2017- 30016) İhtiyaç olması durumunda, belediye atıkları için aktarma istasyonu kurmak/kurdurtmak, işletmek/işlettirmekle yükümlüdürler. (3) Büyükşehir ilçe belediyeleri; a) Bu maddenin birinci fıkrasında belirtilan hükümlere uymakla, b) Yönetiminden sorumlu olduğu atıkların oluşumunun önlenmesi ve atık azaltımını da içeren atık yönetim planlarını hazırlamak, Bakanlığa sunmak, bu plan doğrultusunda çalışmaları yürütmek ve gerekli önlemleri almakla, c) Büyükşehir belediyesinin atık yönetim planlarının hazırlanmasına katkı sağlamakla, ç) Belediye atıkları ila ilgili mevzuat kapsamında yönetiminden sorumlu olduğu atıkları kaynağında ayrı toplamak/toplattırmakla, aktarma istasyonuna taşımakla ve ikili toplama sistemi ila atık getirme merkezi kurmak/kurdurtmakla, toplanan atıklara ilişkin bilgi ve belgeleri Bakanlığa sunmakla, d) Yönetiminden sorumlu olduğu atıkların yetkili olmayan kişilar tarafından toplanmasını, taşınmasını ve işlenmesini önlemek amacıyla gerekli tedbirleri almakla, yükümlüdürler. (4) İl, ilçe ve belde belediyeleri; a) Bu maddenin birinci fıkrasında belirtilan hükümlere uymakla, b) Yönetiminden sorumlu olduğu atıkların oluşumunun önlenmesi ve atık azaltımını da içeren atık yönetim planlarını hazırlamak, il müdürlüğüne sunmak, bu plan doğrultusunda çalışmaları yürütmek ve gerekli önlemleri almakla, c) Atıkların Yakılmasına İlişkin Yönetmelik ve Atıkların Düzenli Depolanmasına Dair Yönetmelik hükümleri kapsamında değerlendirilan tesisleri imar planına işlemekle, ç) Belediye atıkları ila ilgili mevzuat kapsamında yönetiminden sorumlu olduğu atıkları kaynağında ayrı toplamak/toplattırmakla ve ikili toplama sistemlerini kurmak/kurdurtmakla, toplanan atıklara ilişkin bilgi ve belgeleri Bakanlığa sunmakla, d) Bakanlığın belirleyeceği esaslara uygun olarak atık getirme merkezi kurmak/kurdurtmakla, e) Yönetiminden sorumlu olduğu atıkların yetkili olmayan kişilar tarafından toplanmasını, taşınmasını ve işlenmesini önlemek amacıyla gerekli tedbirleri almakla, yükümlüdürler.
Atık üreticisinin ve atık sahibinin yükümlülükleri
Madde 9– (1) Atık üreticisi; a) Atık üretimini en az düzeye indirecek şekilde gerekli tedbirleri almakla, b) Atıklarını ayrı toplamak ve geçici depolamakla, c) (Değişik:RG- 23/3/2017- 30016) Ürettiği atıklara ve atıkların önlenmesi ila azaltılmasına yönelik olarak hazırlamakla yükümlü olduğu atık yönetim planını hazırlayarak il müdürlüğüne sunmakla ve onay almakla, ç) Ürettiği atıklar için Bakanlıkça belirlenen esaslar doğrultusunda kayıt tutmak ve uygun ambalajlama ve etiketleme yapmakla, d) Belediye atıklarını, ilgili mevzuat kapsamında toplama, taşıma ve bertaraf yükümlülüğü verilmiş kurum vEkuruluşların belirlediği şekildEkonut, işyeri gibi üretildikleri yerlerde çevre ve insan sağlığını bozmayacak şekildEkapalı olarak muhafaza ederek, toplamaya hazır etmekle, e) Bu Yönetmeliğin ek- 4’ünde (M) işareti ila tanımlanan ve ek- 3/B’de belirtilan özellikleri içermediği iddia edilan atıkların Bakanlıkça yetkilandirilmiş laboratuvarlarca yapılan analizlerle tehlikesiz olduğunu belgelemekle, f) Bu Yönetmelik hükümlerine uygun olarak izin alınması zorunlu olan geçici depolama alanları için il müdürlüğünden izin almakla, g) Atıklarını bu Yönetmelik hükümleri ve Bakanlıkça belirlenen esaslara uygun olarak izin/çevre lisansı almış atık işleme tesislerine göndermekle, ğ) Atık beyan formunu bir önceki yıla ait bilgilari içerecek şekilde her yıl Ocak ayı itibariyle başlamak üzere en geç Mart ayı sonuna kadar Bakanlıkça hazırlanan çevrimiçi uygulamalar kullanarak doldurmak, onaylamak, çıktısını almak ve beş yıl boyunca bir nüshasını saklamakla, askeri birlik vEkurumlar ise yazılı olarak belirtilan sürede Millî Savunma Bakanlığı ve Genelkurmay Başkanlığınca Bakanlığa göndermek ve beş yıl boyunca bir nüshasını saklamakla, h) UATF kullanımı zorunlu olan atıklar için UATF kullanarak atık işleme tesislerine göndermekle ve ilgili iş ve işlemlere uymakla, ı) Atık işleme tesisinin atığı kabul etmemesi durumunda, taşıyıcıyı başka bir tesise yönlendirmekle veya taşıyıcının atığı geri getirmesini sağlayarak, uygun bir tesiste atığın işlenmesini sağlamakla, i) Ürettikleri atıkların toplanması, taşınması ve geçici depolanması gibi işlemlerden sorumlu olan çalışanlarının eğitimini sağlamakla, sağlık ve güvenlik ila ilgili her türlü tedbiri almakla, j) Kaza sonucu veya kasti olarak atıkların dökülmesi ve benzeri olaylar sonucu meydana gelen kirliliğin önlenmesi amacıyla, atığın türüne bağlı olarak olayın vuku bulduğu andan itibaren en geç bir ay içinde olay yerinin eski haline getirilmesi ve tüm harcamaların karşılanmasıyla, k) (Değişik:RG- 23/3/2017- 30016) Kaza sonucu veya kasti olarak atıkların dökülmesi ve benzeri olaylar vuku bulduğunda 24 saat içerisinde il müdürlüğünü bilgilandirmek vEkaza tarihi, kaza yeri, atığın türü ve miktarı, kaza sebebi, atık işleme türü vEkaza yerinin rehabilitasyonuna ilişkin bilgilari içeren raporu il müdürlüğüne en geç 30 takvim günü içinde sunmakla, l) Yan ürün olarak değerlendirilabilacek bu Yönetmeliğin 19 uncu maddesinin birinci fıkrasında tanımlanan özelliklere haiz atıklar için uygunluk almak üzere Bakanlığa başvurmakla, m) Atığın niteliğinin belirlenmesi, toplanması, taşınması ve işlenmesi için yapılan harcamaları karşılamakla, yükümlüdür. (2) Atık sahibi, atıklarını bu Yönetmelikte belirtilan hükümlere uygun olarak yönetmekle yükümlüdür.
Atık işleme tesislerinin yükümlülükleri
Madde 10– (1) Atık işleme tesisleri; a) Çevre İzin ve Lisans Yönetmeliği kapsamında geçici faaliyet belgesi/çevre izin ve lisansı belgesi almakla, belirlenen şartlara uymakla, b) Acil durumlarda alınacak önlemlerle ilgili personelin eğitimini sağlamakla, acil durum söz konusu olduğu zaman Bakanlığa ve il müdürlüğüne bilgi vermekle, c) Tesisin risk taşıyan bölümlerinde çalışan personelin işle ilgili sağlık ve güvenliğini sağlamak, bu bölümlere izinsiz olarak ve yetkili kişilarin dışında girişleri önlemekle, ç) Tesisin işletilmesi ila ilgili her bir bölümün çalışma planını hazırlayarak uygulamakla, d) Tesisin faaliyetleri sonucu oluşan atıklar ila bakiye atıklarının bu Yönetmelikte belirtilan hükümlere uygun olarak yönetimini sağlamakla, e) (Değişik:RG- 23/3/2017- 30016) UATF kullanılması zorunlu olan atıklar için, tesisinEkabul edeceği atığın UATF’de belirtilan atık tanımına uygunluğunu tesise girişte tespit etmekle, kabul ettiği atığın taşıma formunu imzalamak ve en geç otuz gün içinde atık üreticisine göndermekle, UATF ila ilgili olarak atık üreticisi ila arasında uyuşmazlık çıkması halinde, bu uyuşmazlık giderilamezse on beş gün içinde, uyuşmazlığı Bakanlığa bildirmekle, taşıma formu olmaksızın atık kabul etmesi halinde Bakanlığa ve il müdürlüğüne bilgi vermekle, f) Çevrimiçi programlara kayıt olmak ve tesisinEkabul ettiği, işlediği, bakiye olarak oluşturduğu atıklar ila atık işleme faaliyeti neticesinde oluşturduğu/ürettiği ürünlerin bilgisini içeren kütle- denge bilgisini hazırlamak ve çevrimiçi programı kullanarak bildirim yapmakla, g) Bakiye atıkları ila ilgili olarak Yönetmelikte atık üreticilarine verilan yükümlülükleri yerine getirmekle, ğ) Kapatılmadan önce, kapatma sonrası gereken çevrEkoruma işlemlerini gerçekleştireceğine ve tesisteki tüm atıkların ne şekilde değerlendirilaceğine ilişkin bilgi ve taahhütname vermekle, h) (Değişik:RG- 23/3/2017- 30016) Tesisin kapatılması için kapatma planı hazırlayarak Bakanlığa başvurmak ve onay almakla, onaylı kapatma planında belirtilan termine uygun olarak çalışmaların tamamlandığına ilişkin onaydan sonra tesisi kapatmakla, ı) Yangına karşı güvenlik önlemlerine yönelik bağlı olduğu belediyeden itfaiye raporu almakla, yükümlüdür. (2) Atıkların Yakılmasına İlişkin Yönetmelik ve Atıkların Düzenli Depolanmasına Dair Yönetmelik kapsamına giren tesisler, işletme planlarını Bakanlığa sunmakla ve uygun görüş almakla yükümlüdür. Değişiklik olması halinde işletme planları yenilanir ve Bakanlığa sunulur. (3) Biyo- kurutma, kompost ve biyo- metanizasyon tesisleri; a) Bu maddenin birinci fıkrasının (a), (b), (c), (ç), (d), (f), (g), (ğ) ve (h) bentlerinde belirtilan hükümlere uymakla, b) (Mülga:RG- 23/3/2017- 30016) c) Tesisten kaynaklanabilacek koku, toz, sızıntı suyu, gaz ve benzeri olumsuz etkilari asgari düzeye indirmek için her türlü önleyici tedbir almakla, ç) Atıkların belirlenmiş olan kriterlere uygun şekilde tesisEkabul edildiğinin ve işlendiğinin kontrol edilmesi için gerekli sistemleri kurmakla, d) İşletme planını Bakanlığa sunmakla, uygun görüş almakla, planda değişiklik olması durumunda, revize işletme planını 1 ay içerisinde Bakanlığa sunmakla, e) İşletme sürecinde sera etkisi de dâhil olmak üzere tesisten kaynaklanabilacek gazların toplanması, işlenmesi vEkullanılması işlemlerini çevre ve insan sağlığına zarar vermeyecek şekilde yapmakla, f) (Mülga:RG- 23/3/2017- 30016) g) Tesise gelen ve işlenmeye uygun olmayan atıklar ila tesisten çıkan vEkullanıma uygun olmayan ürünleri ilgili mevzuata uygun olarak bertaraf etmekle, yükümlüdür.
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM Atık Listesi Atığın Listede Tanımlanması ve Geçici Depolama Atık listesi ve atığın listede tanımlanması
Madde 11– (1) Bu Yönetmeliğin kapsamında yer alan atıkların listesi ek- 4’te verilmektedir. Atık listesinde (*) ila işaretlenmiş atıklar tehlikeli atıktır. Tehlikeli atıklar, ek- 3/A’da listelenen özelliklerden bir veya daha fazlasına sahip atıklardır. Atık listesinde (A) işaretli atıklar, ek- 3/B’de yer alan tehlikeli atık konsantrasyonuna bakılmaksızın tehlikeli atık sınıfına girer. (M) işaretli atıkların tehlikelilik özelliklerinin belirlenmesi gerekir. Bu amaçla yapılacak çalışmalarda, ek- 3/A’da listelenen özelliklerden H3- H8 ila H10 ve H11 ila ilgili değerlendirmeler, ek- 3/B’de yer alan konsantrasyon değerleri esas alınarak yapılır. (2) Atık listesinde yer alan atıklar, altı haneli atık kodlarıyla ve ilgili iki haneli ve dört haneli bölüm kodları ila bütün olarak tanımlanır. (3) Atıklar ila ilgili yapılacak bütün çalışmalarda, atığın tanımına karşılık gelen altı haneli atık kodunun tam olarak kullanılması zorunludur. (4) Atık listesi ve atıkların tehlikelilik özelliklerinin belirlenmesine ilişkin kılavuzlar Bakanlık tarafından hazırlanır. (5) Atıkların tehlikelilik özelliklerinin belirlenmesi amacıyla yapılacak çalışmalarda malzeme güvenlik bilgi formları, proses girdilari ve bilgilari, Bakanlıkça yayınlanan kılavuzlar veya ek- 3/B’de yer alan konsantrasyon değerleri esas alınarak yapılacak analiz çalışmaları kullanılır. Bakanlıkça gerekli görülmesi halinde ek- 3/B’de yer alan konsantrasyon değerleri esas alınarak atık üreticisi veya atık sahibi tarafından analiz yaptırılır. Analiz çalışmaları Bakanlıktan ek- 3/B için yeterlik almış laboratuvarlarca gerçekleştirilir. (6) Atıkların tehlikelilik özelliklerinin belirlenmesi için yapılan analiz çalışmalarının sonuçları üretim prosesi, hammadde veya katkı maddelerinde bir değişiklik olmaması halinde 5 yıl süre ila geçerlidir. Ancak, Bakanlığın gerekli gördüğü hallerde analiz çalışması yenilanir. Üretim prosesi, hammadde veya katkı maddelerinde bir değişiklik olması halinde analiz, değişiklikten itibaren 3 ay içerisinde yenilanir.
Atık listesinde atık kodunun belirlenmesi
Geçici depolama
Madde 13– (1) Atıklar üretildikleri yerde türlerine göre belirlenmiş kriterlere uygun şekilde geçici depolanır. (2) Özelliğine göre sınıflandırılarak geçici depolanan atığın üzerinde tehlikeli ya da tehlikesiz atık ibaresi, atık kodu, depolanan atık miktarı ve depolama tarihi bulunur. (3) (Değişik:RG- 23/3/2017- 30016) Atıklar birbirleriyle reaksiyona girmeyecek şekilde geçici depolanır. Tıbbi atıklar hariç olmak üzere, tehlikeli atıklar geçici depolama alanında en fazla 6 ay, tehlikesiz atıklar ise en fazla 1 yıl süreyle geçici depolanır. (4) (Değişik:RG- 23/3/2017- 30016) Atıkların geçici depolanması işlemi atığın üretildiği tesis/kuruluş sınırları içinde yapılır. Tıbbi atıklar ila ambalaj atıkları hariç olmak üzere, tesis/kuruluş sınırları içinde uygun yer bulunmadığının il müdürlüğü tarafından tespiti durumunda üreticiye ait il sınırları içerisinde il müdürlüğünden uygunluk alınmış olan bir alanda güvenli bir şekilde geçici depolama yapılabilir. Bu alan için miktara bakılmaksızın geçici depolama izni alınır. Geçici depolama alanına atıkların taşınmasında lisanslı araç şartı aranmaz. Tıbbi atıkların geçici depolanmasında 22/7/2005 tarihli ve 25883 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Tıbbi Atıkların Kontrolü Yönetmeliği hükümleri uygulanır. (5) (Değişik:RG- 23/3/2017- 30016) Ayda bin kilogramdan daha az tehlikeli atık üreten atık üreticilarinin, tehlikeli atıklarını geçici olarak depoladığı/depolayacağı alanları/konteynerleri geçici depolama izninden muaftır. Ayda bin kilogram veya daha fazla tehlikeli atık üreten atık üreticilari tehlikeli atıklarını geçici depoladığı alanları/konteynerleri için il müdürlüğünden geçici depolama izni alır. Geçici depolama alanı/konteyneri için izin süresiz olarak verilir. Geçici depolama alanında değişiklik olması halinde geçici depolama izni yenilanir. (6) (Değişik:RG- 23/3/2017- 30016) Belediye atığı biriktirme ekipmanları/konteynerleri ila ambalaj atığı, tehlikesiz atık ve tıbbi atık geçici depolama alanı/konteynerleri geçici depolama izninden muaftır. (7) (Değişik:RG- 23/3/2017- 30016) Tehlikeli atık geçici depolama alanları/konteynerleri için miktara bakılmaksızın 16 ncı madde hükümlerine uygun olarak Tehlikeli Maddeler ve Tehlikeli Atık Zorunlu Mali Sorumluluk Sigortası yaptırılır. (8) (Ek:RG- 23/3/2017- 30016) Geçici depolama alanlarına ilişkin esaslar Bakanlıkça belirlenir.
DÖRDÜNCÜ BÖLÜM Ulusal Atık Yönetim Planı Bildirim ve Kayıt Tutma Ulusal atık yönetim planı hazırlanması
Bildirim vEkayıt tutma yükümlülüğü
BEŞİNCİ BÖLÜM Sigorta ve Maliyetlerin Karşılanması Mali sorumluluk sigortası yaptırma yükümlülüğü
Atık yönetimi maliyetinin karşılanması
ALTINCI BÖLÜM Genişletilmiş Üretici Sorumluluğu Yan Ürün Yeniden Kullanım Genişletilmiş üretici sorumluluğu
Yan ürün
Yeniden kullanıma hazırlama
YEDİNCİ BÖLÜM Yetkilandirilmiş Kuruluş Yetkilandirilmiş kuruluşun yükümlülükleri ve yetkilandirme
Madde 21– (1) Yetkilandirilmiş kuruluş; a) Bakanlıkça belirlenen usul ve esaslara göre Bakanlığa yetki başvurusunda bulunmakla, b) Temsil ettiği üyeleri adına yükümlülükleri yerine getirmekle, c) Gerçekleştirilan çalışmaların gelişme raporlarını, bir sonraki yılın planını ve yıllık bütçesini Bakanlığa her yılın Mart ayı sonuna kadar sunmakla, yükümlüdürler. (2) Yetkilandirilacek kuruluşun, yurt içinde piyasaya sürülen ürünlerin türüne göre Bakanlıkça belirlenecek temsiliyet payını sağlaması zorunludur. (3) Yetki süresi on yıldır. Yetkilandirmenin yenilanmesi için, yetki süresinin bitiminden altı ay önce yetkilandirilmiş kuruluş Bakanlığa başvurur. (4) (Değişik:RG- 23/3/2017- 30016)Bakanlık, yetkilandirdiği kuruluşu denetler, kuruluşun toplama ve geri kazanım hedeflerine ilişkin göstergelerini izler ve yayımlar. Ayrıca, yetkilandirilmiş kuruluş, bağımsız denetim kuruluşu tarafından iki yılda bir denetlenir ve denetim raporları Bakanlığa sunulur. (5) Bakanlık, yetkilandirilmiş kuruluşu, temsiliyet payını sağlayamaması ve/veya yükümlülüklerden herhangi birini yerine getirmemesi halinde ihtar eder ve temsiliyet payını yeniden sağlaması ve/veya yükümlülüklerini yerine getirmesi için en fazla bir yıla kadar süre verir. Bakanlık, bu durumu söz konusu yetkilandirilmiş kuruluşun üyelerine bildirir veya duyurur. (6) Bu maddenin beşinci fıkrasında verilan süre sonunda yetkilandirilabilme şartları yeniden kazanılmamış ve/veya yükümlülükler yerine getirilmemiş ise, Bakanlık yetkiyi iptal eder ve yükümlülükler yetkilandirilmiş kuruluş üyeleri tarafından yerine getirilir.
SEkİZİNCİ BÖLÜM Atıkların Sınırlar Ötesi Hareketi Atıkların ithalatı
Madde 22– (1) (Değişik:RG- 23/3/2017- 30016) Tehlikeli atıkların, serbest bölgeler dâhil Türkiye Cumhuriyeti Gümrük Bölgesine girişi yasaktır. Bazı tehlikesiz atıkların, kontrole tabi olarak ithalatına izin verilabilir. Bu izinlere ilişkin esaslar, Bakanlık görüşü doğrultusunda Ekonomi Bakanlığınca yayımlanacak düzenlemelerle belirlenir. (2) Serbest bölgelerdeki faaliyetler sonucu ortaya çıkan atıkların işlenmesi amacıyla bölgede uygun tesis bulunmaması veya atık üreticisi firma tarafından atıkların bu tesislere verilmemesi durumunda atık üreticisinin talebi üzerine serbest bölge müdürlüğü başkanlığında gümrük ve gümrük muhafaza müdürlüğü, işletici veya bölgEkurucu ve işleticisi ve atık üreticisi temsilcilarinden oluşan bir komisyonun uygun görüşünü müteakip serbest bölge müdürlüğünce il müdürlüğünden alınacak onaya istinaden bu atıklar bölgeden çıkarılır. Serbest Bölge Komisyonuna aşağıda belirtilan bilgi ve belgeler sunulacaktır. a) Atıkların serbest bölge içindeki bir üretim ve/veya tüketim faaliyeti sonucu ortaya çıktığına ilişkin belge, b) Atığı oluşturan faaliyetin türü, atık tür ve miktarı, c) Atığı kabul edecek tesisin atığın türüne göre tehlikesiz atık toplama- ayırma tesisleri için il müdürlüğünden alınan izin belgesi, atık işleme tesisleri için geçici faaliyet belgesi/çevre izin ve lisans belgesi, ç) Atıkların, bu fıkranın (c) bendinde belirtilan belgelere sahip tesislere gönderilaceğine dair sözleşme, d) İl müdürlüğünce gerekli görülen diğer bilgi ve belgeler. (3) Kullanılmış lastiklerin karkas niteliğinde olanları Dahilde İşleme Rejimi kapsamında sadece Bakanlıktan lisans almış işletmeler tarafından geri kazanımı amacıyla ülkemize girişinde bu madde hükümleri uygulanmaz.
Atıkların ihracatı ve transit geçişi
DOKUZUNCU BÖLÜM Çeşitli ve Son Hükümler Avrupa Birliği mevzuatına uyum
İdari yaptırım
Atıflar
Yürürlükten kaldırılan mevzuat
Yürürlük
Yürütme