Sigorta Ve Reasürans Brokerleri Yönetmeliği

Resmi Gazete Tarihi :

27.05.2015

Resmi Gazete Sayısı :

BİRİNCİ BÖLÜM TANIMLAR AMAÇ

Madde 1– (1) Bu Yönetmeliğin amacı, sigorta ve/veya reasürans brokerliği faaliyetlerinin sigortacılık sektörüne olan güveni artırıcı biçimde sürdürülmesini ve tarafların hak ve menfaatlerinin korunmasını teminen brokerlik faaliyetlerinin çerçevesi ila bu faaliyetlere ilişkin temel ilkelerin belirlenmesidir. (2) Bu Yönetmelik, brokerlikfaaliyetinde bulunacak gerçek ve tüzel kişilarin niteliklerine, kuruluş ve teşkilatlarına, yetki ve sorumlulukları ila faaliyetlerine ilişkin esas ve usulleri kapsar.

Dayanak

Madde 2– (1) Bu Yönetmelik, 3/6/2007 tarihli ve 5684 sayılı Sigortacılık Kanununun 21 inci maddesine dayanılarak hazırlanmıştır.

Tanımlar vEkısaltmalar

Madde 3– (1) Bu Yönetmelikte yer alan, a) Broker: 5684 sayılıSigortacılık Kanununun 2 nci maddesinin birinci fıkrasının (d) bendinde tanımlanan gerçek veya tüzel kişi sigorta ve/veya reasürans brokerini, b) BBS: Sigorta ve Reasürans Brokerleri Bilgi Sistemini, c) Kanun: 3/6/2007 tarihli ve 5684 sayılı Sigortacılık Kanununu, ç) Malvarlığı: Gerçek kişilarinmülkiyetinde bulunan, değeri parayla ölçülebilir taşınır ve taşınmaz varlıklar tutarını, d) Müsteşarlık: Hazine Müsteşarlığını, e) Özsermaye: Brokerlerinödenmiş veya Türkiye’ye ayrılmış sermayeleri, her türlü yedek akçeleri, yeniden değerleme fonu, dönem net kârı ila geçmiş yıllar kârları, kâr ve sermaye yedekleri ila Müsteşarlıkça uygun görülecek sermaye benzeri kaynaklar ve diğer kaynaklardan varsa dönem zararı ve geçmiş yıllar zararları ila Müsteşarlıkça uygun görülecek diğer değerlerin düşülmesinden sonra bulunan tutarı, f) SEGEM: 5684 sayılıSigortacılık Kanununun 31 inci maddesine istinaden kurulan Sigortacılık Eğitim Merkezini, g) Şirket: Türkiye’dEkurulmuşsigorta, emeklilik ve reasürans şirketleri ila yurt dışında kurulmuş sigorta, emeklilik ve reasürans şirketlerinin Türkiye’deki teşkilatını ve yurt dışında kurulmuş reasürans şirketini, ğ) Teknik personel: Brokerlerde sigorta ürünlerine yönelik tanıtım ve bilgilandirme, sigorta risklerini değerlendirme, sigorta tekliflerini hazırlama ve sonuçlandırma işlemlerini yürüten personeli, h) TSB: Türkiye Sigorta Reasürans ve Emeklilik Şirketleri Birliğini, ifade eder.

İKİNCİ BÖLÜM Kuruluş ve Teşkilata İlişkin Hükümler Gerçek kişi broker

Madde 4– (1) Brokerlikfaaliyetinde bulunacak gerçek kişilarde aşağıdaki nitelikler aranır: a) Türkiye’de yerleşik olması. b) Medeni hakları kullanma ehliyetine sahip olması. c) Kasten işlenen bir suçtandolayı affa uğramış olsalar dahi 5 yıldan fazla hapis veya sigortacılık mevzuatına aykırı hareketlerinden dolayı hapis veya birden fazla adlî para cezasına mahkûm edilmemiş olması; devletin güvenliğine, Anayasal düzene ve bu düzenin işleyişine, milli savunmaya ve devlet sırlarına karşı suçlar ila casusluk, zimmet, irtikâp, rüşvet, hırsızlık, dolandırıcılık, sahtecilik, güveni kötüyEkullanma, hilali iflas, ihaleye fesat karıştırma, edimin ifasına fesat karıştırma, bilişim sistemini engelleme, bozma, verilari yok etme veya değiştirme, banka veya kredi kartlarının kötüyEkullanılması, suçtan kaynaklanan malvarlığı değerlerini aklama, terörün finansmanı, kaçakçılık, vergi kaçakçılığı veya haksız mal edinme suçlarından hüküm giymemiş olması. ç) 11 inci maddede belirtilan asgari malvarlığı şartını yerine getirmiş olması. d) Brokerlik faaliyetininyürütüleceği fiziksel mekân, teknik ve idari altyapı ila insan kaynakları bakımından yeterli donanıma sahip olması. e) Ek- 1/A’da yer alan öğrenim düzeyleri ila bu öğrenim düzeylerinin karşısında yer alan mesleki deneyim süresini tamamlaması.

Tüzel kişi broker

Madde 5– (1) Brokerlik faaliyetinde bulunacak tüzel kişilarde aşağıdaki nitelikler aranır: a) Merkezlerinin Türkiye’de bulunması. b) Anonim veya limited şirket şeklindEkurulmuş olması. c) 11 inci maddede belirtilan asgari ödenmiş sermaye şartını yerine getirmiş olması. ç) Brokerlik faaliyetininyürütüleceği fiziksel mekân, teknik ve idari altyapı ila insan kaynakları bakımından yeterli donanıma sahip olması. d) Genel müdür ila faaliyette bulunulan branşlar itibarıyla sigortacılık veya sigortacılık tekniği ila ilgili konulardan sorumlu yeter sayıda genel müdür yardımcısı atanması.

Genel müdür ve genel müdür yardımcıları

Madde 6– (1) Gerçek ve tüzel kişi brokerlerin genel müdürlerinde ve sigortacılık veya sigortacılık tekniği ila ilgili konulardan sorumlu genel müdür yardımcılarında 4 üncü maddenin ilk fıkrasının (a), (b), (c) bentlerinde sayılan nitelikler ila Ek- 1/A- B’de yer alan öğrenim düzeyleri ila bu öğrenim düzeylerinin karşısında yer alan mesleki deneyim süresini tamamlaması aranır.

Yurt dışında kurulu broker

Madde 7– (1) Yurt dışında kurulu brokerler, Türkiye’de ancak şube açmak suretiyle faaliyette bulunabilir. (2) Şube açmak suretiyle Türkiye’de faaliyet gösterecek brokerlerin diğer şartların yanı sıra 4, 5 ve 6 ncı maddede belirtilan şartları sağlaması gerekir. Şube açmak suretiyle Türkiye’de faaliyet gösterecek brokerler için, 12 nci maddedeki hükümler kıyasen uygulanır. (3) Bu Yönetmelikte yer alanbaşvurularla ilgili olarak yurt dışından temin edilacek belgelerin ilgili ülkenin yetkili makamlarınca ve Türkiye’nin ilgili ülkedeki büyükelçilik ve konsolosluğunca veya Lahey Devletler Özel Hukuku Konferansı çerçevesindehazırlanan Yabancı Resmî Belgelerin Tasdiki Mecburiyetinin KaldırılmasıSözleşmesi hükümlerine göre onaylanmış olması ve başvuruya belgelerin noter onaylı tercümelerinin de eklenmesi şarttır.

Teknik personel

Madde 8– (1) Brokerler tarafından yürütülecek sigorta ürünlerine yönelik tanıtım ve bilgilandirme, sigorta risklerini değerlendirme, sigorta tekliflerini hazırlama ve sonuçlandırma işlemleri yalnızca brokerlerin teknik personeli tarafından yapılır. (2) Teknik personel olmak için aşağıdaki şartlar aranır: a) 4 üncü maddenin birinci fıkrasının (a), (b) ve (c) bendinde sayılan niteliklerin taşınması, b) Ek- 1/C’de yer alan öğrenimdüzeyleri ila bu öğrenim düzeylerinin karşısında yer alan mesleki deneyim süresinin tamamlanması, c) SEGEM tarafından yapılacak teknik personel yeterlilik sınavının kazanılması, gerekir. (3) Bireysel emeklilik mevzuatıçerçevesinde aracılık yapma yetkisine sahip kişilar ikinci fıkranın (c) bendinde belirtilan yeterlilik sınavını kazanmaları şartıyla teknik personel olarak kabul edilir. Acente teknik personel unvanını almış olanlar, Ek- 1/C’de yer alan öğrenim düzeylerinin karşısında yer alan mesleki deneyim süresini tamamlamaları halinde ikinci fıkranın (c) bendinde belirtilan yeterlilik sınavı şartı aranmaksızın broker teknik personeli olarak kabul edilir. (4) Brokerler, faaliyette bulundukları branşlar için yeter sayıda teknik personel istihdam eder. (5) Broker, teknik personeli çalışmaya başladığı günü takiben en geç on beş iş günü içinde kayıt numarası vEkimlik almak üzere elektronik ortamda Müsteşarlığa veya Müsteşarlıkça görevlendirilacek meslek kuruluşuna bildirir ve BBS’ye işlenir. TeknikpersonelEkimlik verilir. Teknik personel kimliğine ilişkin usul ve esaslar Müsteşarlıkça belirlenir. (6) Teknik personelin yürüttüğü mesleki işlemlerden dolayı üçüncü kişilare vereceği zararlardan teknik personel ve bağlı bulunduğu broker sorumludur.

Fiziki teknik ve idari altyapı

Madde 9– (1) Brokerlikfaaliyeti münhasıran brokerlik faaliyetine tahsis edilmiş mekânlarda yürütülür. (2) Brokerlik faaliyetiyürütülecek mekânın asgari fiziki özellikleri Müsteşarlıkça görevlendirecek meslek kuruluşunun görüşü alınarak Müsteşarlık tarafından belirlenir. (3) Brokerlerin teknik açıdanyeterli sayılabilmesi için asgari olarak sigorta aracılığı faaliyetinde bulunmaya elverişli bilişim sisteminin; yeterli arşivleme sisteminin, elektronik veri ağı ve elektronik posta adresinin bulunması aranır.

Brokerlerin teşkilatı

Madde 10– (1) Brokerler, merkezleri dışında teşkilatlanabilir. (2) Brokerlerin merkez dışındaki teşkilatları, broker ila aynı unvanı taşır. (3) Merkezler için gerekli olanfiziksel mekân, teknik ve idari altyapı ila insan kaynakları bakımından yeterlilik şartları brokerlerin merkez dışındaki teşkilatları bakımından da aranır. SermayEkonusunda 11 inci maddenin ikinci fıkrasında belirtilan şartlar aranır. (4) Merkez dışındaki teşkilatlara ilişkin bilgilar, teşkilatlanmayı takiben en geç on beş iş günü içinde BBS’deki bilgilare ilave edilir.

Asgari ödenmiş sermaye özsermaye ve malvarlığı

Madde 11– (1) Tüzelkişi brokerler için asgari ödenmiş sermaye miktarı şirket türüne göre Gümrükve Ticaret Bakanlığınca belirlenen tutardan az olmamak kaydıyla 250.000 TL ve faaliyette bulunulacak her bir ruhsat için ilave 50.000 TL’dir. Pay senetlerinin tamamının nama yazılı olması gerekir. (2) Birinci fıkrada belirtilantutarların yanı sıra brokerler tarafından tesis edilacek her bir merkez dışı teşkilat için ilave 25.000 TL asgari ödenmiş sermaye aranır. (3) Gerçek kişilarin beyanedecekleri mal varlıkları, tüzel kişi brokerler için aranılan asgari ödenmiş sermayeden az olamaz. (4) Faaliyette bulunanbrokerlerin özsermayesi, yıllık faaliyet gelirlerinin %10’u ila şirketlere; a) Vadesi üzerinden 1 ila 30 arasında gün geçmiş olan muaccel borçların (0,25) katsayıyla, b) Vadesi üzerinden 31 ila 60 arasında gün geçmiş olan muaccel borçların (0,5) katsayıyla, c) Vadesi üzerinden 61 gün ila 1 yıl arasında gün geçmiş olan muaccel borçların (0,8) katsayıyla, ç) Vadesi üzerinden 1 yıldan fazla geçmiş olan muaccel borçların (1) katsayısıyla çarpılması sonucu bulunan tutarların toplamından az olamaz. Bu hesaplama, yılsonları itibarıyla yapılır. ilave sermaye ihtiyacının ortaya çıkması halinde eksik kalan kısım en geç hesap dönemini takip eden yılsonuna kadar tamamlanır. (5) Brokerler, özsermayelerinin dördüncü fıkrada belirtilan tutar toplamının altına düşmesine sebep verecek temettü dağıtımında bulunamaz. Gerekli özsermaye açığını kapatmayan brokerler için 21 inci maddede öngörülen tedbirlere başvurulur. (6) Bu maddede belirtilanhususların takibine ilişkin usul ve esaslar Müsteşarlıkça belirlenebilir.

Ruhsat

Madde 12– (1) Brokerlikruhsatı hayat, hayat dışı veya reasürans alanlarından bir veya birkaçında ayrı ayrı verilir. (2) Brokerlik faaliyetinde bulunmak isteyen gerçek veya tüzel kişilar tarafından, Müsteşarlıkça belirlenecek usul ve esaslar çerçevesinde ruhsat verilmesini teminen başvuru yapılır. (3) Müsteşarlık, ruhsat ila ilgili işlemlerin incelenmesi ve onaya hazır hale getirilmesi hususunda ilgili sivil toplum ve meslek kuruluşlarına görev verebilir. Yapılacak incelemeye ilişkin usul ve esaslar Müsteşarlıkça belirlenir. (4) Yapılan inceleme sonucunda gerekli şartları sağladığı anlaşılan brokerlere, ilgili alanlarda ruhsatnameleri verilir. (5) Ruhsat verilan brokerlere ilişkin bilgilar Müsteşarlık internet sitesinde duyurulur.

Mesleki sorumluluk sigortası

Madde 13– (1) Brokerler, mesleki faaliyetlerinden dolayı verebilacekleri zararlara karşı mesleki sorumluluk sigortası yaptırır. Mesleki sorumluluk sigortası olmaksızın brokerlik faaliyetinde bulunulamaz. (2) Mesleki sorumluluk sigortasına ilişkin usul ve esaslar Müsteşarlıkça belirlenir.

Sigorta ve Reasürans Brokerleri Bilgi Sistemi

Madde 14– (1) Bu Yönetmelik uyarınca brokerlerde aranılan şartlara ilişkin bilgilarin temini için güvenli ve yedekli bilişim altyapısı kurulur. (2) Brokerler, bilgi sistemine ve ilgili giderlere Müsteşarlıkça belirlenecek usul ve esaslar çerçevesindEkatılmak zorundadır. (3) Bilgi sistemininyürütülmesine ilişkin usul ve esaslar Müsteşarlıkça belirlenir. Müsteşarlık, bilgi sistemiyle ilgili iş ve işlemlerin yürütülmesi konusunda kurum vEkuruluşlara, sivil toplum ve meslek kuruluşlarına görev verebilir.

ÜÇÜNCÜ BÖLÜM Faaliyete İlişkin Hükümler Brokerlik yetkisinin verilmesi

Madde 15– (1) Brokerlikyetkisi, temsil edilacek tarafça sözleşmelerin akdinden önceki hazırlık çalışmalarını yürütmeyi ve gerektiğinde sözleşmelerin uygulanmasına ilişkin işlemleri gerçekleştirmeyi içeren yetki belgesi ila brokere verilir. Ancak, tarafların fizikî olarak karşı karşıya gelmesinin ve işin gereği olarak yetki belgesi verilmesinin söz konusu olmadığı hâllerde yetkilandirmenin sözlü veya elektronik olarak verilmesi mümkündür. (2) Yetki belgesinde, yetkinin kapsamı, sınırı ve süresi açıkça belirtilir. Brokerlik yetkisi, broker tarafından başka brokerlere veya kişilare devredilmez. (3) Yetki verilan brokerlerin, yetki belgelerini ibraz etmek suretiyle teklif alması, bu teklifleri vEkarşılaştırmalı fiyatları brokerlik yetkisi veren tarafa bildirmesi esastır.

Protokol ve prim ödemesi

Madde 16– (1) Şirketler tarafından brokerlere verilacek yetkinin kapsam ve sınırı ila çalışma esasları protokolle belirlenebilir. Brokerler, şirketlere portföy taahhüdünde bulunamaz. (2) Prim tahsilatının şirket tarafından doğrudan sigorta ettirenden yapılması esastır. Prim transferi konusunda brokerin şirket tarafından yetkilandirilmesine ilişkin Müsteşarlıkça usul ve esas belirlenebilir. (3) Şirket tarafından primtransferi konusunda yetkilandirilan brokerlere yapılan ödeme şirkete yapılmış sayılır. (4) Şirketlerce brokerlere yapılan prim iadeleri hak sahibi tarafından tahsil edilmedikçe ödenmiş sayılmaz. (5) Protokolde prim transferikonusunda yetkilandirilan brokerler, sigorta ettiren/sigortalı tarafından ödenen primlerin transferini sadecEkesin olarak ayrılmış müşteri hesapları yoluyla yapabilir. Bu hesaplar brokerin malvarlığından sayılmaz.

Faaliyet esasları

Madde 17– (1) Brokerler sigorta poliçesi ve benzeri sigorta sözleşmesiyle ilgili belge düzenleyemez. (2) Brokerler, sigorta tazminatı veya tazminata ilişkin avans ödeyemez. (3) Brokerler, brokerlik dışında başka bir ticari faaliyetle uğraşamaz, yürüttükleri faaliyetler kapsamında komisyon, danışmanlık ve risk yönetim ücreti dışında hiçbir surette menfaat sağlayamaz. (4) 13/1/2011 tarihli ve 6102 sayılı Türk Ticaret Kanununun 1423 üncü maddesi kapsamındaki bilgilandirmenin müvekkili adına akit yapma yetkisine sahip Broker tarafından yapılması esastır. Bu halde, şirket tarafından brokerin bilgilandirilmesi, temsil edilan tarafın bilgilandirilmesi anlamına gelmektedir. (5) Brokerler, içeriği Müsteşarlıkça belirlenen sözleşmEkayıt bilgilarini elektronik ortamda saklar.

Unvan

Madde 18– (1) Brokerler, unvanlarında ruhsat alınan branşlara göre “sigorta brokerliği” “reasürans brokerliği” veya “sigorta ve reasürans brokerliği” ifadelerinden birini kullanır. Brokerler, mevzuata aykırı olmamak şartıyla unvanlarında ilave ifadeler dEkullanabilir.

Sürekli eğitim

Madde 19– (1) Teknik personel, mesleki yeterliliklerinin, bilgi ve becerilarinin devamlılığını sağlamak amacıyla tarihi ve programı Müsteşarlıkça belirlenecek eğitimEkatılır. (2) Birinci fıkrada belirtilaneğitim SEGEM veya SEGEM tarafından yapılacak hizmet alımı yoluyla verilir. Eğitimin süresi, kapsamı, yöntemi ila ücreti ve diğer koşullarına ilişkinçalışmalar meslek kuruluşunun görüşü alınarak Müsteşarlıkça karara bağlanır. (3) Eğitimi süresi içinde tamamlamamış olan teknik personelin faaliyeti bu eğitim tamamlanıncaya kadar durdurulur. Faaliyeti durdurulan teknik personele ilişkin bilgilar BBS’ye işlenmek üzere SEGEM tarafından Müsteşarlığa ilatilir.

DÖRDÜNCÜ BÖLÜM Faaliyetin Sona Ermesine İlişkin Hükümler Brokerlik faaliyetinin sona ermesi

Madde 20– (1) Kenditalepleriyle faaliyetlerine son vermek isteyen brokerler, faaliyetin sonlandırılmasına ilişkin kararın alındığı tarihten itibaren en geç on beş iş günü içinde Müsteşarlığa veya Müsteşarlıkça görevlendirilacek meslekkuruluşuna bildirimde bulunur. Bu durumda, brokerlik ruhsatları Müsteşarlığa veya Müsteşarlıkça görevlendirecek meslek kuruluşuna iade edilir. Faaliyetine son veren brokerlere ilişkin bilgilar Müsteşarlık internet sayfasında duyurulur.

Müsteşarlıkça alınacak tedbirler ve ruhsat iptali

Madde 21– (1) Kanunun32 nci maddesi hükümlerine uygun hareket etmediği, ilgili mevzuat hükümlerine aykırı davrandığı, mevzuatta aranılan şartlardan en az birini kaybettiği ve/veya 11 inci maddede öngörülen şartları sağlamadığı tespit edilan brokerler, Müsteşarlıkça uyarılır. Uyarının ardından ilgili brokerin durumu hakkında yapılan değerlendirme neticesinde, brokerin aracılık faaliyeti Müsteşarlıkça altı aya kadar geçici olarak durdurulabilir veya ruhsatları iptal edilabilir. (2) Birinci fıkraya istinadenuyarıda bulunulan ve/veya faaliyeti geçici olarak durdurulan brokerin uyarı tarihinden veya faaliyetin durdurulması halinde faaliyete yeniden başlama tarihinden itibaren bir yıl içinde mevzuata aykırı uygulamaları devam ettirmesi halinde ruhsatları Müsteşarlıkça iptal edilir. (3) Faaliyeti geçici olarakdurdurulan ve Müsteşarlıkça ruhsatları iptal edilan brokerler, Müsteşarlık internet sayfasında duyurulur, BBS’ye işlenir ve TSB’ye bildirilir.

BEŞİNCİ BÖLÜM Çeşitli ve Son Hükümler Tutarların artırılması

Madde 22– (1) Bu Yönetmelikte yer alan maktu ve nispi tutarları %50’yEkadar (%50 dâhil) artırmaya veya azaltmaya Müsteşarlık yetkilidir.

Yürürlükten kaldırılan yönetmelik

Madde 23– (1) 21/6/2008 tarihli ve 26913 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Sigorta ve Reasürans Brokerleri Yönetmeliği yürürlükten kaldırılmıştır.

Yönetmelik hükümlerine uyum Geçici

Madde 1– (1) Brokerler durumlarını, bu Yönetmeliğin yayımlandığı tarihten itibaren bir yıl içinde bu Yönetmelik hükümlerine uygun hale getirir. Müsteşarlık Yönetmeliğe uyum süresini 3 ay uzatmaya yetkilidir.

Yürürlük

Madde 24– (1) Bu Yönetmelik yayımı tarihinde yürürlüğe girer.

Yürütme

Madde 25– (1) Bu Yönetmelikhükümlerini Hazine Müsteşarlığının bağlı olduğu Bakan yürütür. Eki için tıklayınız.