Yatırımcı Tazmin Merkezi Yönetmeliği

Resmi Gazete Tarihi :
Resmi Gazete Sayısı :
BİRİNCİ BÖLÜM TANIMLAR AMAÇ
Kapsam
Dayanak
Tanımlar
İKİNCİ BÖLÜM YTMnin Görev ve Yetkilari ila Personeli YTMnin görev ve yetkilari
Madde 5– (1) YTM’nin görev ve yetkilari aşağıda belirtilmiştir: a) Kurulca Kanun çerçevesinde alınan tazmin ve tedrici tasfiyEkararlarına ilişkin gerekli işlemleri yürütmek, b) (Değişik:RG- 26/8/2021- 31580) Kanunun 13 üncü maddesinin dördüncü fıkrası çerçevesinde YTM’ye intikal etmiş sermaye piyasası araçlarının 7/9/2016 tarihli ve 29824 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan 6362 Sayılı Sermaye Piyasası Kanununun 13 üncü Maddesinin Dördüncü Fıkrasının Kısmen İptali Üzerine Yatırımcı Tazmin Merkezi Tarafından Yatırımcılara Yapılacak Ödemelere İlişkin Usul ve Esaslar Hakkında Yönetmelik kapsamında iadesine ilişkin işlemleri gerçekleştirmek, c) Kanunun geçici 3 üncü maddesi çerçevesinde Özel Fonun idare ve temsili ila Özel Fon malvarlığının yönetimini üstlenmek ve Özel Fon kapsamındaki diğer iş ve işlemleri yerine getirmek, ç) (Değişik:RG- 26/8/2021- 31580)Kanunun 83 üncü maddesinin dördüncü fıkrası kapsamında, zamanaşımına uğrayan her türlü emanet ve alacakların emaneten devralınması, izlenmesi, emanet ve alacaklardan kaynaklanan hakların kullanımı ve iadesine ilişkin işlemleri gerçekleştirmek, d) YTM gelirlerinin takip ve tahsili için gerekli işlemleri yapmak, e) YTM malvarlığını yönetmek ve değerlendirmek, f) YTM’ye ilişkin her türlü uyuşmazlığın adli ve idari mercilar ila icra dairelerinde takibi ve çözümlenmesi amacıyla gerekli işlemleri yapmak, g) YTM’nin çalışma politikalarını belirlemek, ğ) Yurt dışı muadil kurumların katıldığı uluslararası teşekküllere üye olmak, h) Kanunun 128 inci maddesinin birinci fıkrasının (k) bendi uyarınca, Kurulca belirlenen esaslar çerçevesinde, olağan genel kurul toplantısını kanuni süresi içinde üst üste iki hesap dönemi içinde yapmayan ve yönetim kurulu üyeleri kısmen veya tamamen Kurulca atanmış halka açık ortaklıklarda genel kurulun yetkilarini kullanmak, ı) Mevzuatla verilan diğer görevleri yapmak ve yetkilari kullanmak.
YTMnin personeli
Personelde aranacak şartlar
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM YTMnin İdare ve Temsili YTMnin idare ve temsili
Yönetim kurulu
Yönetim kurulu başkanı
Müdür
DÖRDÜNCÜ BÖLÜM Hizmet Birimleri ve Görevleri Hizmet birimleri
Varlık Yönetim Birimi
Madde 13– (1) Varlık Yönetim Birimi aşağıdaki görevleri yapar: a) İlgili mevzuat da dikkate alınmak suretiyle Yönetim Kurulu tarafından belirlenen esaslar çerçevesinde, güncel ekonomik konjonktüre göre YTM malvarlığının değerlendirilmesinEkarar vermek ve aldığı kararları Finansman ve Muhasebe Birimine bildirmek, b) YTM adına yatırım kuruluşları ila diğer kuruluşlar nezdinde açılan hesapların takibini vEkontrolünü yapmak, gerekli durumlarda söz konusu hesaplara ilişkin diğer birimlere bilgi vermek, c) (Değişik:RG- 26/8/2021- 31580) YTM’ye ait varlıklara ilişkin sermaye artırımı, kâr payı ödemesi ve diğer durumlarda gerekli işlemleri diğer birimlerlEkoordinasyon halinde yürütmek, ç) (Değişik:RG- 26/8/2021- 31580)Kanunun 83 üncü maddesinin dördüncü fıkrasının 15/4/2021 tarihli ve 7316 sayılı Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanun ila Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanunun 12 nci maddesi ila yapılan değişiklikten önce YTM’ye gelir kaydedilmiş olan varlıkların muhafazası ve satışı ila değişiklikten sonra YTM’ye emaneten devredilan varlıkların muhafazası için gerekli işlemleri gerçekleştirmek, d) (Değişik:RG- 26/8/2021- 31580)Kanunun 13 üncü maddesinin dördüncü fıkrası Anayasa Mahkemesi’nin 22/10/2015 tarihli ve E.2015/29, K.2015/95 sayılı kararıyla kısmen iptal edilmeden önce YTM’ye intikal eden varlıkların muhafazası ve satışı için gerekli işlemleri gerçekleştirmek, e) (Ek:RG- 26/8/2021- 31580) Başkan veya YTM Müdürü tarafından verilan diğer görevleri yapmak. (2) (Değişik:RG- 26/8/2021- 31580)YTM malvarlığının değerlendirilmesine yönelik karar almak üzere, Varlık Yönetim Biriminde görevli personel arasından Yönetim Kurulu kararıyla görevlendirme yapılır ve görevlendirilanlerin en az ikisinin imzasıyla karar alınır.
Finansman ve Muhasebe Birimi
Tazmin ve Tasfiye Birimi
Hukuk Birimi
Madde 16– (1) Hukuk Birimi aşağıdaki görevleri yapar: a) Yönetim Kuruluna ve diğer hizmet birimlerine hukuki danışma hizmeti vermek; diğer kamu kurum vEkuruluşları ila özel kurum ve kuruluşlardan, talep edilan sair hukuki konularda mütalaa vermek, b) YTM’nin görev alanına giren hususlarla ilgili düzenlemeleri hazırlamak; diğer birimler tarafından hazırlanan düzenleme taslaklarını da inceleyerek ilgili birim ila birlikte Yönetim Kurulunun onayına sunmak, c) YTM’ye ilişkin her türlü uyuşmazlığın adli ve idari yargı mercii, icra ve iflas daireleri ila diğer idari mercilarde takibi ve çözümlenmesi amacıyla YTM’yi temsil etmek veya edilmesini sağlamak; devam eden ve sonuçlanan davalar hakkında ilgili birimlere bilgi vermek, ç) YTM tarafından açılmasına karar verilan davaları açmak, gerekirse suç duyurusunda bulunmak, açılacak ceza davalarına müdahil olarak katılmak, ilgililar hakkında alınması istenilan her türlü muhafaza tedbirini almak, d) Yargı mercilarine intikal eden veya henüz yargı mercilarine intikal etmemiş uyuşmazlıkların, bir hakkın tanınması ya da bir menfaatten vazgeçilmesi yoluyla sulhen çözümünün sağlanması amacıyla Yönetim Kuruluna öneride bulunmak, e) Yargı kararlarına göre tahsil ve takibi gereken karar hükümlerinin gereğini icra etmek, f) Gerekli görülen hallerde, danışmanlık ve avukatlık hizmetlerini satın alma hususunda çalışmalar yapmak; YTM bünyesi dışındaki sözleşmeli avukatların çalışma usul ve esaslarını tespit etmek, tevzi edilan dosyalarla ilgili olarak rapor alınmasını sağlamak ve bu hususları Yönetim Kuruluna sunmak, g) YTM’nin menfaatlerini koruyucu, anlaşmazlıkları önleyici hukuki tedbirleri zamanında almak, anlaşma ve sözleşmelerin bu esaslara uygun olarak yapılmasını sağlamak, ğ) (Mülga:RG- 26/8/2021- 31580) h) (Değişik:RG- 26/8/2021- 31580) Başkan veya YTM Müdürü tarafından verilan diğer görevleri yapmak.
Destek Hizmetleri Birimi
BEŞİNCİ BÖLÜM YTMnin Gelirleri ve Malvarlığının Nemalandırılmasına İlişkin Esaslar YTMnin gelirleri
YTM malvarlığının kullanım esasları
ALTINCI BÖLÜM YTM Aidatları Hesaplanması ve Tahsili Giriş aidatları
Yıllık aidatlar
Madde 21– (1) Yatırım kuruluşlarının yıllık aidat yükümlülükleri Kurul, merkezi takas ve saklama kuruluşları ila diğer kuruluşlar nezdinde bir önceki yıla ilişkin bulunan verilar esas alınmak suretiyle, bu Yönetmelik ve Kurul tarafından belirlenen esaslar uyarınca hesaplanır. (2) Yatırım kuruluşlarının içinde bulunulan yıl için yatıracakları yıllık aidat tutarları, YTM’nin bildirimi üzerine Mart ayı sonuna kadar ödenir. (3) Yıllık aidatlar yatırımcı bazında; a) Repo işleminEkonu olanlar hariç olmak üzerEkaydilaştirilmiş sermaye piyasası araçları açısından merkezi takas ve saklama kuruluşları nezdinde bulunan saklama bakiyelerinin, b) Organize piyasalarda işlem gören türev araçlar açısından merkezi takas ve saklama kuruluşları nezdinde bulunan teminatların günlük tutarlarının toplamının, yatırım kuruluşlarının faaliyette bulunduğu iş günü sayısı dikkate alınmak suretiyle bulunan ortalamasının; beşinci fıkrada yer alan katsayılarla çarpılması suretiyle hesaplanır. Bu fıkra uyarınca yatırımcı bazında bulunan saklama bakiyeleri ila teminat tutarları ortalamasının her bir yatırım kuruluşu için toplamı, MKK tarafından hesaplanarak YTM’ye ilatilir. (4) Kaldıraçlı alım satım işlemleri üzerinden; yatırımcı bazında merkezi takas ve saklama kuruluşları nezdinde bulunan teminatların toplam tutarlarının, yatırım kuruluşlarının faaliyette bulunduğu iş günü sayısı dikkate alınmak suretiyle bulunan günlük ortalamasının beşinci fıkrada yer verilan gruplandırma çerçevesinde, sırasıyla binde 4, 8, 16 ve 32 katsayıları ila çarpılması suretiyle yıllık aidat hesaplanır. Bu hesaplamaya esas teşkil edecek teminat tutarları toplamının günlük ortalaması, Takasbank tarafından hesaplanarak YTM’ye ilatilir. (5) Aracı kurumlar için, Kurulun sermaye yeterliliği düzenlemeleri uyarınca ay sonları itibarıyla hesaplanan Sermaye Yeterliliği Tabanının; Gerekli Asgari Özsermaye, Risk Karşılığı ve Son Üç Aylık Faaliyet Giderlerinden en büyük olanına bölünmesi suretiyle bulunacak oranın yıllık ortalaması; a) 3 kat ve daha fazla olanlara on binde iki, b) 2 ila 3 (3 hariç) kat arasında olanlara on binde dört, c) 1 ila 2 (2 hariç) kat arasında olanlara on binde sekiz, ç) 1 kattan az olanlara on binde on altı, katsayıları uygulanarak yıllık aidat hesaplaması yapılır. (6) Bankalar açısından aidat hesaplamasında, beşinci fıkranın (a) bendinde yer verilan katsayı dikkate alınır. (7) Üçüncü ve dördüncü fıkralarda belirtilan saklama bakiyeleri ve teminatların; her bir yatırımcı bazında, Kanun’un 84 üncü maddesinin beşinci fıkrası çerçevesinde belirlenen ve her yıl güncellenen azami tazmin tutarından az olması durumunda tamamı, fazla olması durumunda ise söz konusu azami tazmin tutarı kadarlık kısmı hesaplamaya dâhil edilir. Azami tazmin tutarı, kaldıraçlı alım satım işlemleri ve diğer sermaye piyasası araçları için ayrı ayrı dikkate alınır. (8) (Değişik:RG- 26/8/2021- 31580) Tezgâhüstü türev araçlar üzerinden ise, yatırımcı sayısına göre aidat hesaplanır. Buna göre yatırım kuruluşlarının her bir yatırımcı ila yıl içinde gerçekleştirdikleri tezgâhüstü türev araç işlemlerinde sözleşme büyüklüklerinin toplamı; a) 1.000.000 Türk Lirasının altında olan her bir yatırımcı için 500 Türk Lirası, b) 1.000.000 Türk Lirası veya üzerinde olan her bir yatırımcı için ise 1.000 Türk Lirası, tutarı dikkate alınmak suretiyle aidat hesaplanır. Yatırım kuruluşları, bir önceki yıl içerisinde her bir yatırımcı ila gerçekleştirdikleri tezgâhüstü türev araç sözleşme büyüklükleri toplamı ila ödeyecek oldukları aidat tutarlarını MKK’ya bildirmek ve ikinci fıkrada belirtilan sürede YTM’ye ödemekle yükümlüdür. Yatırım kuruluşlarının diğer yatırım kuruluşlarıyla gerçekleştirdikleri tezgâhüstü türev araç işlemleri hesaplamada dikkate alınmaz. (9) (Değişik:RG- 26/8/2021- 31580) YTM’nin malvarlığı mevcudu, yatırım kuruluşlarının tür ve risk durumları ila sermaye piyasası araçlarının nitelikleri dikkate alınmak suretiyle, dördüncü ve beşinci fıkralarda yer alan katsayıları, yarısı oranında artırmaya veya azaltmaya ve sekizinci fıkrada yer alan tutarları artırmaya veya azaltmaya Kurul yetkilidir. (10) YTM, yıllık aidatların hesaplanmasında kullanılacak verilarin toplanmasına ilişkin esasları belirlemeye ve söz konusu verilare ilişkin olarak, yatırım kuruluşları ve ilgili diğer kuruluşlardan her türlü bilgi ve belgeyi istemeye yetkilidir. (11) Aidatların hesaplanmasında, yatırımcı blokajları ila yatırım kuruluşlarının kendi portföylerinde bulunan sermaye piyasası araçları ve portföyleri adına yapmış oldukları işlemler nedeniyle vermiş oldukları teminatlar dikkate alınmaz.
Ek aidatlar
Aidat yükümlülüğüne ilişkin esaslar
YEDİNCİ BÖLÜM Zamanaşımına Uğrayan Varlıkların YTMye Emaneten Devri ve İadesi Zamanaşımı
Madde 24– (Değişik:RG- 26/8/2021- 31580) (1) Yatırım hizmetleri ve faaliyetlerinden kaynaklanan her türlü emanet ve alacaklar ila bunlara bağlı faiz, kâr payı ve diğer getirilar, hesap sahibinin yaptığı en son talep, işlem veya herhangi bir şekilde verdiği yazılı talimat tarihinden başlayarak on yıl içinde talep ve tahsil edilmemesi halinde zamanaşımına uğrar ve YTM’ye emaneten devredilir. (2) Yetkili mercilar tarafından üzerine bloke, haciz veya tedbir konulan hesaplarda zamanaşımı süresi bunların konulduğu tarihte durur. Zamanaşımı süresi, hesaptaki blokenin, haczin veya tedbirin kaldırıldığı tarihten itibaren işlemeye devam eder. Ergin olmayanlar adına açtırılan hesaplarda, zamanaşımı süresi kişinin ergin olduğu tarihte işlemeye başlar. (3) Tedrici tasfiye, tasfiye veya iflas sürecindeki yatırım kuruluşlarının müşteri hesapları için zamanaşımı süresi tedrici tasfiye, tasfiye veya iflas kararı tarihinden itibaren işlemeye başlar. Hak sahibi tarafından tedrici tasfiye sürecinde gerçekleştirilan işlemler ve yapılan talepler zamanaşımını keser. (4) Hesaba, hesap sahibinin iradesi bulunmaksızın faiz veya kâr payı ödemesi yapılması ila hesap bakiyesinin nemalandırılması, bedelli veya bedelsiz sermaye artırımından pay aktarılması, yeni pay alma hakkı kullanım kupon giriş ve çıkışı, hesap işletim ücreti kesintisi gibi durumlar zamanaşımını kesmez. Yatırımcıların bir yatırım kuruluşu nezdinde birden fazla hesabı bulunması halinde hesaplarından birinde işlem yapılması diğer hesaplar açısından da zamanaşımını keser. Payın işlem sırasının kapalı olması zamanaşımı süresini durdurmaz. (5) MKK nezdindeki hesaplara, ilgili yatırım kuruluşunun tasarruf yetkisini sınırlamaya yönelik olarak hak sahipleri tarafından blokaj konulması, on yıllık zamanaşımı süresini keser ve zamanaşımı süresi hak sahibi tarafından blokajın kaldırıldığı tarih itibarıyla baştan işletilmeye başlar. (6) Yatırım kuruluşu personeli ila telefonda görüşen kişinin kimlik tespitinin yapılarak veya ilgilinin hesap sahibi olduğuna kanaat getirilarek hesapla ilgili talep, işlem ya da talimata yönelik olarak tutulmuş ses kayıtları ilgili mevzuat gereği saklama süresi dolmuş olsa bila mevzuat hükümlerine uygun olarak ibraz edilabilir olması kaydıyla zamanaşımını keser. (7) Yatırım kuruluşları tarafından hesap sahiplerine düzenli olarak iadeli taahhütlü mektup vasıtasıyla hesap ekstresi gönderilmesi ve iadeli taahhütlü mektup gönderisinin hak sahibi veya gönderiyi almaya yetkili kişilar tarafından teslim alınmış olması zamanaşımını keser. Şu kadar ki, gönderinin hak sahibi veya gönderiyi almaya yetkili kişilar tarafından teslim alındığının belgelendirilmesi gerekir. (8) Bunların dışında, zamanaşımını durduran vEkesen haller Kurulca belirlenir.
Zamanaşımının ilanı
Madde 25– (Değişik:RG- 26/8/2021- 31580) (1) Yatırım kuruluşları, bir sonraki takvim yılı içerisinde 24 üncü madde uyarınca zamanaşımına uğrayacak ve tutarı 250 Türk Lirası ve üzerinde olan emanet ve alacakların hesap sahiplerini, başvuruda bulunmadıkları takdirde hesaplarının YTM’ye emaneten devredilaceği hususunda, içinde bulunulan yılın Mart ayı sonuna kadar iadeli taahhütlü mektupla uyarmak zorundadır. Bu fıkrada belirlenen 250 TL’nin hesabında borsada işlem görmeyen paylar nominal değer üzerinden hesaba katılır. Bu fıkrada yer verilan tutarın belirlenmesinde Kurul yetkilidir. (2) Bir sonraki takvim yılı içerisinde zamanaşımına uğrayacak olan her türlü emanet ve alacaklar tutarına bakılmaksızın içinde bulunulan yılın Nisan ayının başından bir sonraki takvim yılı sonuna kadar liste halinde yatırım kuruluşunun kendi internet sitesinin ana sayfalarında ilan edilir. ilan edilacek listelerde emanet ve alacakların zamanaşımına uğrayacağı tarihlere yer verilir. Yatırım kuruluşu, söz konusu listelerin kendi internet sitesinde ilan edildiği hususunu, içinde bulunulan yılın Nisan ayı içerisinde, Basın ilan Kurumu listelerindeki tirajı en yüksek ilk beş gazeteden ikisinde Basın ilan Kurumu aracılığıyla ilan eder. (3) İnternet sitelerinde ilan edilan listeler, bu maddede yer alan ilan yükümlülüklerinin yerine getirildiğine ilişkin beyan ila birlikte yatırım kuruluşları tarafından içinde bulunulan yılın Mayıs ayı sonuna kadar YTM’ye gönderilir. YTM’ye gönderilacek listelerin şekil şartları ve içeriği YTM tarafından belirlenir. YTM bu listeleri içinde bulunulan yılın Temmuz ayı başından bir sonraki takvim yılı sonuna kadar konsolide edilmiş olarak kendi internet sitesinde yayımlar. (4) Yatırım kuruluşları nezdinde bir sonraki takvim yılı içerisinde zamanaşımına uğrayacak emanet ve alacak bulunmaması halinde; devredilacek herhangi bir emanet ve alacağın bulunmadığına ilişkin içinde bulunulan yılın Mayıs ayı sonuna kadar YTM’ye yazılı bildirim yapılır. (5) Faaliyetleri sürekli olarak durdurulmuş olan yatırım kuruluşları nezdinde bulunan hesaplardaki emanet ve alacaklara ilişkin bu maddede yer alan yükümlülükler, emanet ve alacakların devredildiği kuruluş tarafından yerine getirilir. Hesaplardaki emanet ve alacakların devri sırasında, bunların zamanaşımına uğrayacağı tarihleri de içeren bilgilar devredilan kuruluşa liste halinde verilir. Bu emanet ve alacakların devredildiği kuruluşun bulunmaması halinde, bu maddede yer alan yükümlülükler Takasbank tarafından yerine getirilir. Faaliyetlerinin sürekli durdurulması başvurusu sürecinde, hak sahibi hesaplarındaki emanet ve alacakların zamanaşımına uğrayacağı tarihleri de içeren bilgilar liste halinde Takasbank’a verilir. (6) Zamanında bildirim ve ilan yükümlülükleri yerine getirilmemekle birlikte, zamanaşımı süresi dolmadan önce yatırım kuruluşu tarafından tespit edilan varlıklara ilişkin bu maddede yer alan bildirim ve ilan yükümlülüğü ivedilikle yerine getirilir ve bir sonraki takvim yılının sonuna kadar ilan edilmeye devam edilir. (7) Zamanında bildirim ve ilan yükümlülükleri yerine getirilmeyen ve zamanaşımı süresi dolmuş olan varlıklar, gerekli ilan ve bildirim yükümlülüklerinin yerine getirilip getirilmediğine bakılmaksızın YTM’ye emaneten devredilir. (8) ilan ve bildirim yükümlülüklerinin bu maddeye uygun şekilde yerine getirilmemesinden kaynaklanan her türlü hukuki ve cezai sorumluluk ilgili yatırım kuruluşundadır.
Zamanaşımına uğrayan emanet ve alacakların YTMye emaneten devredilmesi
Madde 26– (Başlığı ila Birlikte Değişik:RG- 26/8/2021- 31580) (1) Yatırım kuruluşları zamanaşımına uğramış emanet ve alacakları Takasbank ve MKK nezdindeki YTM uhdesinde yatırımcı adına açılacak hesaplara en geç zamanaşımına uğradıkları ayın sonuna kadar devreder. (2) Yatırım kuruluşları, birinci fıkra uyarınca devrettikleri emanet ve alacaklara ilişkin, hak sahiplerinin kimlik bilgilari, adresleri ve haklarının faiz, kâr payı ve diğer getirilari ila birlikte ulaştıkları tutarlar gösterilmek suretiyle düzenlenecek listeyi en geç zamanaşımına uğradıkları ayı takip eden ayın sonuna kadar içinde bulunulan takvim yılı için önceki ayları da içerecek şekilde YTM ve Takasbank’a gönderir. (3) Zamanaşımına uğramış olan yatırım hizmetleri ve faaliyetlerinden kaynaklanan her türlü emanet ve alacaklar ila bunlara ait faiz, kâr payı ve diğer getirilar için düzenlenecek liste örnekleri ve bunların hangi hesaplara yatırılacağı veya ne suretle tevdi ve teslim edilaceği, YTM tarafından Birlik vasıtasıyla yatırım kuruluşlarına duyurulur. (4) Faaliyetleri sürekli olarak durdurulmuş olan yatırım kuruluşları nezdinde bulunan emanet ve alacaklar, bunların devredildiği kuruluş tarafından, devredilan kuruluşun bulunmaması durumunda Takasbank tarafından YTM’ye emaneten devredilir. (5) Zamanaşımına uğradığı halde YTM’ye devredilmediği tespit edilan nakde, YTM’ye devredilmesi gerektiği tarihten itibaren 27 nci maddenin üçüncü fıkrası uyarınca ilgili dönemde elde edilmiş nema getirisi oranında faiz işletilir. İşletilan faiz tutarı Takasbank tarafından hesaplanır ve ilgili yatırım kuruluşuna bildirilarek, yatırım kuruluşundan tahsil edilir. Tahsil edilan faiz, gecikmeli olarak devredilan hesaplara oransal olarak dağıtılır. (6) YTM’ye emaneten devredilan sermaye piyasası araçlarından doğan bedelsiz pay iktisabı vEkâr payı alma hakkı dışındaki pay sahipliği hakları, bunların YTM tarafından hak sahiplerine iadesinEkadar donar. (7) YTM, Takasbank ve MKK’nın ilgili mevzuatındaki görev ve yükümlülüklerinden muaftır. (8) Kurulca tedrici tasfiyesinin kapatılmasına karar verilan yatırım kuruluşlarındaki müşteri emanet ve alacakları, on yıllık zamanaşımı süresinden bağımsız olarak tedrici tasfiyenin kapatılması kararının alınmasını izleyen üç ay içinde YTM’nin Takasbank ve MKK nezdinde müşteri adına açılacak hesaplarına aktarılır. Tedrici tasfiyesi kapatılan yatırım kuruluşları nezdindeki müşteri hesaplarında bulunan emanet ve alacakların saklanması, nemalandırılması ve talep halinde hak sahiplerine iade edilmesinde zamanaşımına ilişkin hükümler kıyasen uygulanır. (9) Kanunun geçici 3 üncü maddesinde düzenlenen Özel Fon kapsamındaki emanet ve alacaklar hariç olmak üzere, tasfiyesine veya iflasına karar verilan yatırım kuruluşu hesaplarında yer alan emanet ve alacaklar, iflasın kapandığı veya tasfiyenin sonuçlandığı tarihi takip eden altı ay içerisinde, Kanunun 46 ncı maddesinin altıncı fıkrası hükmü kapsamında, YTM’nin Takasbank ve MKK nezdinde müşteri adına açılacak hesaplarına aktarılır. Söz konusu aktarımlara konu olacak emanet ve alacakların tespitinde, iflasın kapandığı veya tasfiyenin sonuçlandığı ya da zamanaşımı süresinin dolduğu anda yatırım kuruluşu, Takasbank ve MKK’da yer alan kayıtlara göre yatırım kuruluşunun malvarlığına dahil olmayan, iflas masasına girmemiş, tasfiye sürecinde tahsil edilmemiş ve yatırım hizmetleri ve faaliyetlerinden kaynaklanan her türlü emanet ve alacaklar dikkate alınır. Emanet ve alacakların tespit edilabilmesi için gerekmesi halinde ilgisine göre tasfiye memurları, iflas dairesi veya iflas idaresinden bilgi talep edilabilir. Bu şekilde aktarılan emanet ve alacakların saklanması, nemalandırılması ve talep halinde hak sahiplerine iade edilmesinde zamanaşımına ilişkin hükümler kıyasen uygulanır. (10) Sekizinci ve dokuzuncu fıkraların uygulanmasında, 24 üncü maddenin üçüncü fıkrası uyarınca hesaplanan zamanaşımı süresi iflasın kapandığı, tasfiyenin sonuçlandığı veya tedrici tasfiyenin kapatıldığı tarihten önce dolan hesaplardaki emanet ve alacaklar, her halükarda zamanaşımı süresinin dolduğu ayın sonuna kadar YTM’nin Takasbank ve MKK nezdinde müşteri adına açılacak hesaplarına aktarılır.
Zamanaşımına uğrayan varlıkların emaneten devredilmesi sürecinde MKK ve Takasbankın görev ve sorumlulukları
Madde 27– (Başlığı ila Birlikte Değişik:RG- 26/8/2021- 31580) (1) Zamanaşımına uğrayan emanet ve alacaklardan nakitler vEkaydilaştirilmemiş sermaye piyasası araçları Takasbank, kaydilaştirilmiş sermaye piyasası araçları ise MKK nezdinde YTM uhdesinde hak sahibi adına açılacak hesaplarda izlenir. Hesapların açılma usul ve esasları Takasbank tarafından Kurul onayı alınmak suretiyle belirlenir ve duyurulur. (2) Takasbank, 25 inci maddenin üçüncü fıkrası uyarınca YTM’nin internet sitesinde yayımlanan listeler kapsamında Takasbank ve MKK nezdindekiYTM hesabı altında devrEkonu edilacek emanet ve alacakların hak sahipleri adına hesap tanımlamaları ila ilgili iş ve işlemleri yapar ve ilgili yatırım kuruluşları ila YTM’ye bilgi verir. (3) Takasbank nezdinde tutulan müşteri hesabındaki nakitler ve müşteri hesaplarına gelen nakit kâr payları Takasbank tarafından YTM’nin tabi olduğu mevzuata uygun olarak nemalandırılır ve elde edilan nemalar ilgili hak sahiplerinin hesaplarına oransal olarak dağıtılır. Takasbank ve MKK için 28/A maddenin üçüncü fıkrası çerçevesinde ücret belirlenmesi durumunda bu ücretler yatırımcı hesabındaki nakit ve nemalardan karşılanır. Takasbank ve MKK nezdinde tutulan menkul kıymetlerin bedelsiz sermaye artırımlarına katılımı Takasbank ve MKK tarafından yerine getirilir. Nakit kâr payı dağıtımlarında, kâr payı bedelleri MKK nezdindeki kayıtlar dikkate alınarak, hak sahiplerinin Takasbank’ta yer alan hesaplarına aktarılır. (4) Takasbank ve MKK tarafından üçer aylık dönemler itibarıyla YTM’nin belirlediği usuller ve içerikte hazırlanan rapor üç aylık dönemi izleyen ayın ilk iki haftası içinde YTM’ye gönderilir. (5) Zamanaşımına uğrayan emanet ve alacakların gerek Takasbank gerekse MKK nezdindeki hesaplara emaneten devredilmesine ilişkin olarak hesap tanımlamalarının yapılması, yatırım kuruluşlarına ve YTM’ye bildirilmesi, Takasbank ve MKK için 28/A maddenin üçüncü fıkrasına göre ücret belirlenmesi durumunda bu ücretlerin hak sahibinin hesabındaki nakit ve nemalardan karşılanmak suretiyle ödenmesi, hesaplardaki emanet ve alacakların YTM’ye raporlanması, YTM’nin iade ve diğer taleplerinin yerine getirilmesine yönelik işlemler Takasbank tarafından yürütülür.
Zamanaşımına uğrayan varlıkların iadesi için başvuru şekli
Madde 28– (Başlığı ila Birlikte Değişik:RG- 26/8/2021- 31580) (1) 24 üncü maddenin birinci fıkrası kapsamında YTM’ye devredilan emanet ve alacakların hak sahiplerinin başvurması halinde, sermaye piyasası araçları Takasbank ve MKK nezdindeki hesaplarda bulunan bakiyeler üzerinden; nakitler ise 27 nci maddenin üçüncü fıkrası uyarınca dağıtılan nema tutarı ila birlikte, başvuran hak sahiplerine iade edilir. (2) Bu maddEkapsamında iade talep eden hak sahipleri veya noter onaylı vekâletname ibraz eden vekili tarafından, bu Yönetmeliğin yürürlük tarihinden itibaren iadeli taahhütlü posta yolu ila veya özel şirketler aracılığıyla imza karşılığı teslim suretiyle YTM’nin merkez adresine başvurulması zorunludur. (3) YTM’ye ilatilacek başvuru dilakçesinin ekinde aşağıdaki belgelerin bulunması zorunludur: a) Gerçek kişi hak sahipleri için; 1) Hak sahibinin vatandaşlık numarasını içeren resmi kimlik belgesi veya pasaportunun fotokopisi, mirasçı ise mirasçılık belgesi. 2) Yerleşim yeri adresi ve diğer ilatişim bilgilari. 3) İadenin yapılacağı hesap bilgilari. b) Tüzel kişi hak sahipleri için, (a) bendinin (2) ve (3) numaralı alt bendindeki belgelere ek olarak; 1) Tüzel kişiliğin tam unvanı ila vergi ve Merkezi Sicil Kayıt Numarası ve/veya ticaret sicil numarası. 2) Tüzel kişiliği temsil ve ilzama yetkili kişi veya kişilarin vatandaşlık numarasını içeren resmi kimlik belgesi fotokopisi. 3) Kayıtlı bulunduğu veya tescil edildiği resmi merciden alınmış tüzel kişiyi temsil ve ilzama yetkili kişilari gösterir yeni tarihli yetki ve faaliyet belgesi. (4) YTM tarafından gerekli görüldüğü takdirde hak sahibinden ve ilgili yatırım kuruluşundan ek bilgi ve belge istenebilir.
Zamanaşımına uğrayan varlıkların iade başvurularının sonuçlandırılması ve iadelerin gerçekleştirilmesi
Madde 28/A– (Ek:RG- 26/8/2021- 31580) (1) 28 inci maddede belirtilan başvuru şartlarını yerine getiren ve başvurusuna konu olan hesapta hak sahibi olduğu YTM tarafından teyit edilan hesap sahibinin Takasbank ve MKK nezdindeki YTM hesabında tutulan sermaye piyasası araçları ila iade tarihinEkadar aktarılmış bedelsiz payları aynen; Takasbank nezdindeki YTM hesabında tutulan nakitleri ise, iade tarihinEkadar 27 nci maddenin üçüncü fıkrası uyarınca aktarılmış nema tutarı ila birlikte nakit olarak, hesap sahibi tarafından bildirilan hesaplara aktarılır. (2) Takasbank ve/veya MKK nezdindeki bu emanet ve alacakların hesap sahiplerinin bildirdikleri hesaplara aktarımı, YTM’nin talimatı üzerine, Takasbank tarafından talimatın ilatildiği ayın sonuna kadar yapılır. Aktarım tarihinin resmi tatil ve/veya hafta sonuna tekabül etmesi durumunda ödeme tarihi, ilgili günü takip eden ilk iş günüdür. (3) Zamanaşımına uğrayan emanet ve alacakların YTM’ye devri, yönetilmesi, saklanması, nemalandırılması, bunlarla ilgili taleplerin yerine getirilmesi ve hak sahiplerine iadesi kapsamında MKK ve Takasbank tarafından yürütülen hizmetler için YTM tarafından herhangi bir ücret ödenmez. Bu iş ve işlemler için MKK ve Takasbank tarafından hak sahiplerine ait nakit ve nemalardan karşılanmak suretiyle ücret alınması Kurul onayına tabidir. (4) Bu maddEkapsamında YTM tarafından düzenlenecek kağıtlar Kanunun 83 üncü maddesinin altıncı fıkrası gereği damga vergisinden müstesnadır. (5) Bu maddede düzenlenenler dışında iadelere ilişkin esaslar YTM tarafından belirlenir ve Birlik vasıtasıyla yatırım kuruluşlarına duyurulur.
SEkİZİNCİ BÖLÜM Çeşitli Hükümler Giderler
Bütçe mali tablo ve raporlar
YTMnin defter vEkayıtları
Yatırımcıyı bilgilandirme ve reklam yasağı
Yükümlülüklerini yerine getirmeyenler hakkında uygulanacak tedbirler
Tutarların değerlenmesi
Madde MülgaRG DOKUZUNCU BÖLÜM Geçici ve Son Hükümler Saklı hükümler
Yürürlükten kaldırılan yönetmelik
YTMnin merkezine ilişkin geçiş hükmü Geçici
Giriş aidatı ödemeyecek yatırım kuruluşları Geçici
Yıllık aidatların hesaplanmasına ilişkin geçici madde Geçici
Madde MülgaRG Birleşme veya devralma durumunda aracı kurumlara sağlanacak indirimler Geçici
Madde MülgaRG YTM tarafından devralınan alacakların takip ve tahsili Geçici
Faaliyetleri durdurulmuş olan yatırım kuruluşları açısından zamanaşımı süresinin tespiti Geçici
Madde 6– (Başlığı ila Birlikte Değişik:RG- 26/8/2021- 31580) (1) Bu Yönetmeliğin yayımı tarihinden önce, faaliyetleri sürekli olarak durdurulmuş ve hesapları başka bir kuruluşa devredilmiş olan yatırım kuruluşlarının hesaplarındaki emanet ve alacakların zamanaşımına uğrayacağı tarihlerin tespit edilamemesi durumunda, zamanaşımı süresinin tespitinde devir tarihi esas alınır. (2) Bu maddenin yürürlüğe girdiği tarihten önce faaliyetleri sürekli durdurulmuş ve hesapları başka bir yatırım kuruluşuna devredilmemiş olan yatırım kuruluşlarının Takasbank ve MKK nezdinde blokeli olarak tutulan müşteri emanet ve alacaklarına ilişkin son işlem tarihlerinin Takasbank ve/veya MKK nezdinde bulunmaması halinde, zamanaşımı süresinin tespitinde bu yatırım kuruluşlarının faaliyetlerinin sürekli durdurulduğu tarihler esas alınır. (3) Birinci ve ikinci fıkralar kapsamındaki emanet ve alacaklardan; a) On yıllık zamanaşımı süresi 22/4/2021 tarihinden önce dolmuş olanlar Kanunun 83 üncü maddesinin dördüncü fıkrasının değişiklikten önceki hükmü ve bu hükme dayanılarak hazırlanan yönetmelik hükümlerince YTM’ye gelir kaydedilir. b) On yıllık zamanaşımı süresi 22/4/2021 tarihi ve sonrasında dolmuş olanlar ise 26 ncı maddenin dördüncü fıkrası kapsamında YTM’ye emaneten devredilir. (4) Birinci ve ikinci fıkralar kapsamında yapılacak devir öncesinde, hak sahibi adres bilgilarinin Takasbank ve/veya MKK nezdinde bulunmaması halinde, 25 inci maddenin birinci fıkrasındaki iadeli taahhütlü mektup gönderim yükümlülüğünün yerine getirilmesi şartı aranmaz. (5) Bu maddenin yürürlüğe girdiği tarih itibarıyla Kanunun yürürlük tarihi öncesinde faaliyetleri geçici olarak durdurulmuş olan yatırım kuruluşlarının müşterilari tarafından talep edilmeyen emanet ve alacakların zamanaşımı kapsamında devrine ilişkin bu maddenin ikinci ve üçüncü fıkraları hükümleri uygulanır. (6) Üçüncü fıkranın (b) bendi uyarınca YTM’ye aktarılan emanet ve alacaklar da 28 ve 28/A maddelerinde belirlenen esaslar kapsamında hak sahiplerine talepleri üzerine iade edilir.
tarihi öncesinde zamanaşımı süresi dolan emanet ve alacakların tabi olacağı mevzuat Geçici
tarih aralığındaki zamanaşımı devirlerinin yerine getirilmesi Geçici
Yürürlük
Yürütme